تأملي بر کارکردشناسي درفش هاي دوره صفوي

شاطري ميترا

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهش هاي باستان شناسي ايران (نامه باستان شناسي)

اطلاعات شماره:

پاييز و زمستان 1395 , دوره 6 , شماره 11 ; از صفحه 163 تا صفحه 174 .

عنوان مقاله:

تأملي بر کارکردشناسي درفش هاي دوره صفوي

نویسندگان:

شاطري ميترا*

آدرس:

* دانشگاه شهرکرد

چکیده:

درفش ها، تنها تکه پارچه هايي در اهتزاز نبوده و نيستند. آن چه از روزگاران کهن اين اشياء را از اشياء هم جنس، هم رنگ و هم نقش خود متمايز مي کند، کارکرد اين اشياء است. درفش ها و رايت ها در هر دوره کارکردهاي متفاوتي همچون نظامي، مذهبي، قومي-قبيله اي يا اقتصادي داشته اند. در هر صورت، درفش ها نموداري هستند از عقايد، تفکرات، اهداف، ايدئولوژي و جهان بيني دارندگان خود، لذا نماد هاي تصويري و اجزاء مختلف آن در عين سادگي و وضوح، مي بايستي انتقال دهنده ي مفاهيم اصلي عقايد، اهداف و نظرات دارندگان آن باشند. به همين دليل مي توان با بررسي دقيق تر درفش ها، اجزاي متشکله و نمادهاي به کار رفته بر آن ها در هر دوره، به اطلاعات جامعي در مورد مباني و ساختار نظامي، سياسي، مذهبي، طبقاتي و اجتماعي موجود در آن دوره دست يافت؛ جنبه اي که در مطالعات اخير کمتر بدان پرداخته شده است. در ميان برخي از اسناد و متون بر جامانده از دوره ي صفويه اشاراتي به انواع درفش ها و رايت هاي اين دوره شده که نسبت به دوره هاي ديگر تاريخي از کميت و کيفيت قابل ملاحظه اي برخوردار هستند. در کنار اسناد و متون؛ آثار و مدارک باستان شناختي همچون انواع نگاره هاي مرتبط با نسخ خطي، ديوارنگاره ها، مرقعات، سکه ها، سردرفش ها و يا معدود بافت هاي برجامانده نيز در راستاي شناخت و آگاهي بيشتر درفش هاي اين دوره و دسته بندي آن ها کارآمد هستند. سعي نگارنده بر آن بوده تا با تکيه بر مکتوبات و آثار باستان شناختي برجا مانده از دوره ي صفوي، طبقه بندي جامعي از انواع رايت ها و کارکردهاي آنان ارائه نمايد؛ لذا پژوهش حاضر بر مبناي روش يافته اندوزي و از طريق پژوهش کتابخانه اي و ميداني و تلفيق اين دو به صورت توصيفي-تحليلي انجام پذيرفته است. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان دهنده ي استفاده از رايت هاي مختلف در اين دوره با کارکردهاي مختلف سياسي، نظامي، مذهبي، تجاري، سلطنتي و قومي-قبيله اي با فرم ها و نقوش مختلف است.

کلید واژه:

درفش(Q1)پرچم(Q1)کارکرد(Q2)صفوي(Q2)کتل(Q1)شير و خورشيد(Q1)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

No item.

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

شاطری، م. (1395). تأملی بر کارکردشناسی درفش های دوره صفوی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی), 6(11 ), 163-174. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=475003

Vancouver : کپی

شاطری میترا. تأملی بر کارکردشناسی درفش های دوره صفوی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی). 1395 [cited 2022May26];6(11 ):163-174. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=475003

IEEE : کپی

شاطری، م.، 1395. تأملی بر کارکردشناسی درفش های دوره صفوی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی), [online] 6(11 ), pp.163-174. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=475003.