بررسي تنوع ژنتيکي رگه هاي آفتابگردان روغني در شرايط بدون تنش و شوري با استفاده از روش هاي آماري چندمتغيره

احمدپور سهيلا; سفاليان اميد; درويش زاده رضا

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

مجله علوم گياهان زراعي ايران (علوم كشاورزي ايران) : تابستان 1396 , دوره 48 , شماره 2 #g00604 ; از صفحه 399 تا صفحه 411 .

عنوان مقاله:

بررسي تنوع ژنتيکي رگه هاي آفتابگردان روغني در شرايط بدون تنش و شوري با استفاده از روش هاي آماري چندمتغيره

نویسندگان:

احمدپور سهيلا, سفاليان اميد, درويش زاده رضا*

آدرس:

* گروه اصلاح و بيوتکنولوژي گياهي، دانشکده کشاورزي، دانشگاه اروميه/ پژوهشکده زيست فناوري، دانشگاه اروميه

چکیده:

به منظور بررسي تنوع ژنتيکي برخي از صفات زراعي و بررسي اثر تنش شوري روي آن ها، صد رگه ي (لاين) خالص آفتابگردان روغني از نقاط مختلف جهان در هر يک شرايط بدون تنش (نرمال) و تنش شوري 8 دسي زيمنس بر متر در قالب طرح بلوک-هاي کامل تصادفي با سه تکرار در شرايط گلداني و در فضاي باز بررسي شدند. نتايج تجزيه ي واريانس بيانگر تفاوت معني دار بين رگه ها در همه ي صفات مورد بررسي و وجود تنوع ژنتيکي بين رگه ها است. بالاترين ضريب تغييرپذيري ژنتيکي در شرايط بدون تنش و تنش شوري در صفت وزن خشک طبق و عملکرد دانه و پايين ترين ضريب در صفت روز تا گلدهي مشاهده شد. در شرايط بدون تنش و شوري همبستگي ژنتيکي و پديدگاني (فنوتيپي) عملکرد دانه با بيشتر صفات مورد بررسي مثبت و معني دار بود. تجزيه ي رگرسيون گام به گام نشان داد که در شرايط بدون تنش قطر طبق، وزن صددانه و ارتفاع و در تنش شوري صفات قطر طبق، وزن صددانه، طول برگ پايين، شمار برگ، طول دمبرگ برگ پايين، عرض برگ بالا و ميزان سبزينه ي (کلروفيل) برگ به ترتيب 3/30 و 3/40 درصد از تغيير عملکرد دانه را توجيه مي کنند. در تجزيه ي خوشه اي به روش وارد، در شرايط بدون تنش رگه ها در شش گروه و در شرايط تنش شوري در پنج گروه قرار گرفتند. توزيع رگه ها در گروه ها بسته به شرايط تنش متفاوت بود که بيانگر وجود تنوع ژنتيکي و امکان انتخاب براي مقاومت به شوري است. رگه هاي 6، 11، 13 و 70 بيشترين عملکرد تک بوته در شرايط بدون تنش و تنش شوري را داشتند.

كلید واژه:

آفتابگردان(Q2)تجزيه ي خوشه اي(Q1)تنش شوري(Q2)همبستگي ژنتيکي(Q3)وراثت پذيري(Q2)