بررسي تأثير سطوح ريسک و جبران بر روي نتايج ارزيابي قابليت اراضي در محيط فازي (مطالعة موردي: زير حوضة پلاسجان)

راهداري وحيد; سفيانيان عليرضا; پورمنافي سعيد; قيومي محمدي حميد

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

محيط زيست طبيعي (منابع طبيعي ايران) : زمستان 1396 , دوره 70 , شماره 4 #r00415 ; از صفحه 843 تا صفحه 855 .

عنوان مقاله:

بررسي تأثير سطوح ريسک و جبران بر روي نتايج ارزيابي قابليت اراضي در محيط فازي (مطالعة موردي: زير حوضة پلاسجان)

نویسندگان:

راهداري وحيد, سفيانيان عليرضا*, پورمنافي سعيد, قيومي محمدي حميد

آدرس:

* گروه محيط زيست، دانشکده منابع طبيعي، دانشگاه صنعتي اصفهان

چکیده:

بهترين راه حفاظت از تنوع زيستي و ساختار و کارکرد يک منطقه، شناسايي نواحي با قابليت حفاظتي است. در اين مطالعه براي تهية نقشة قابليت حفاظت اراضي زير حوضة آبخيز پلاسجان، به روش دلفي لايه هاي اطلاعاتي مورد نياز تعيين، نمودار سلسله مراتبي مطالعه ترسيم و وزن معيارها به روش فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP) محاسبه شد. نقشة لايه هاي مورد نياز تهيه، پيش پردازش هاي لازم بر روي آن ها انجام و تمامي معيارها با استفاده توابع متناسب فازي محدوديت ها به صورت صفر و يک، استاندارد گرديد. قابليت حفاظت اراضي منطقه با استفاده از ارزيابي چند معياره (MCE) به روش ترکيب خطي وزني (WLC) با ريسک متوسط و قابليت جبران بالا و ميانگين وزني رتبه بندي شده (OWA) با ريسک و قابليت جبران تعريف شده متوسط مشخص گرديد. روي هم اندازي نقشة کاربري و پوشش اراضي منطقه بر روي نقشه هاي قابليت حفاظت، نشان داد نتايج روش WLC به دليل جبران حداکثر، خوش بينانه بوده اما نتايج روش OWA با ريسک و جبران متوسط، متناسب با شرايط فعلي سرزمين و واقع بينانه تر بود. در نتيجه در مدل WLC و OWA به ترتيب، 9/33 و 16/13 درصد به مناطق با قابليت متوسط و 5/16 و 26/12 درصد به طبقه با قابليت حفاظتي زياد اختصاص داده شده است. مقايسة نقشه هاي تهيه شده از وضعيت فعلي منطقه با استفاده از تصاوير ماهواره اي، نقشة قابليت حفاظت اراضي منطقه و توجه به لزوم حفاظت از ساختار و کارکرد منطقه، در هر دو روش، لزوم اصلاح مرزهاي مناطق تحت حفاظت را نشان داد.

كلید واژه:

قابليت حفاظت اراضي(Q1)ارزيابي چند معياره(Q1)ريسک و جبران(Q1)فازي(Q2)