بررسي تأثير پوشش لکه اي و پايه هاي منفرد هالوفيت هاي درياچه ي اروميه به عنوان زيستگاه خرد بر خصوصيات خاک

معتمدي جواد; ولي نژاد فاطمه; علي زاده آرزو; سوري مهشيد

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

مهندسي اكوسيستم بيابان : پاييز 1397 , دوره 7 , شماره 20 #M00512 ; از صفحه 1 تا صفحه 12 .

عنوان مقاله:

بررسي تأثير پوشش لکه اي و پايه هاي منفرد هالوفيت هاي درياچه ي اروميه به عنوان زيستگاه خرد بر خصوصيات خاک

نویسندگان:

معتمدي جواد*, ولي نژاد فاطمه, علي زاده آرزو, سوري مهشيد

آدرس:

* بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

چکیده:

در تحقيق حاضر، تأثير پوشش لکه اي و پايه هاي منفرد هالوفيت درياچه ي اروميه به عنوان زيستگاه خرد بر خصوصيات خاک ارزيابي شد. بدين منظور، در تيپ گياهي Halocnemum strobilaceum-Atriplex verruciferaکه معرف سطح وسيعي از چراگاه هاي شور اطراف درياچه ي اروميه است، لکه هاي گياهي در امتداد دو ترانسکت 150 متري که موازي با گراديان شوري استقرار داشتند، انتخاب و فواصل بين آن ها، به عنوان فضاي بين لکه اي درنظر گرفته شد. نمونه هاي خاک از داخل لکه ها و فضاي بين لکه اي از عمق سطحي خاک با سه تکرار، برداشت شد. در هر يک از لکه ها، ويژگي هاي مورفولوژيکي گونه هاي Halocnemum strobilaceum و Atriplex verrucifera شامل قطر بزرگ تاج، قطر کوچک تاج، ارتفاع پايه، قطر يقه و تعداد جست با سه تکرار اندازه گيري و مقدار انباشت يون ها (عناصر) در اندام هاي هوايي آن ها تعيين گرديد. با کاربرد آزمون t مستقل، مقادير پارامترهاي اندازه گيري شده بين لکه ها و فضاي بين لکه ها و همچنين ميانگين ذخيره ي عناصر در بيوماس هوايي بين دو گونه مقايسه شد. نتايج نشان داد حضور Atriplex verrucifera تأثير معني داري در افزايش عنصر نيتروژن در داخل لکه ها دارد ولي در خصوص هدايت الکتريکي و يون سديم، افزايش در خارج لکه ها را نشان مي دهد. براي ساير عناصر، اختلاف معني داري بين داخل و خارج لکه ها مشاهده نگرديد. در مورد گونه ي strobilaceum Halocnemum، براي هيچ عنصري، اختلاف معني داري بين داخل و خارج لکه هاي گياهي وجود نداشت. همچنين مشاهده گرديد مقدار يون منيزيم در خارج لکه ها، بيشتر از داخل آن ها بود ولي مقادير کلسيم، سديم و کلر داخل لکه ها، بيشتر از خارج لکه بود. نتايج تجزيه ي عناصر مورد بررسي در بيوماس هوايي گونه ها، نشان داد در ميزان عناصر سديم، پتاسيم و منيزيم موجود در اندام هاي هوايي دو گونه، اختلاف معني داري وجود دارد ولي براي ساير عناصر، اختلاف معني داري مشاهده نشد. نظر به اينکه عنصر سديم، بارزترين عنصر تعيين شاخص شوري مي باشد و ذخيره ي اين يون درstrobilaceum Halocnemum بيشتر از Atriplex verrucifera مي باشد، لذا مي توان strobilaceum Halocnemum را به عنوان گونه ي با قابليت بالاي نمک پالايي معرفي کرد.

کلید واژه:

چراگاه هاي شور(Q1)درياچه ي اروميه(Q1)خصوصيات خاک(Q3)لکه هاي اکولوژيک(Q2)بيوماس(Q3)