تحليل روايتِ فيلم مستند سياسي (مطالعه موردي: فيلم مستند «به روايت دربار» و «ايران و غرب»)

منتظرقائم مهدي; يادگاري محمدحسن

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

رسانه هاي ديداري و شنيداري : زمستان 1397 , دوره 12 , شماره 28 #a00430 ; از صفحه 151 تا صفحه 178 .

عنوان مقاله:

تحليل روايتِ فيلم مستند سياسي (مطالعه موردي: فيلم مستند «به روايت دربار» و «ايران و غرب»)

نویسندگان:

منتظرقائم مهدي, يادگاري محمدحسن*

آدرس:

* دانشکده علوم اجتماعي، دانشگاه تهران

چکیده:

در اين مقاله با استفاده از تحليل روايت از منظر اقناعي، دو مستند سياسي درباره «انقلاب اسلامي ايران در سال 57»، مورد مطالعه قرار گرفته اند. مستندهاي مورد نظر «به روايت دربار» و «ايران و غرب(قسمت اول)» به ترتيب محصول صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران و شبکه بي بي سي مي باشند. براي دستيابي به تحليل روايت اين دو مستند سياسي، به شيوه تحليل رتوريکي روايي، ده مقوله محوري پيشنهاد شده است. اين مقوله ها عبارتند از: راوي شخصيت ها 3. نقطه ديد 4. فاصله روايي 5. نقطه شروع 6. اطلاعات پيش فرض 7. تسلسل و عليت روايي 8. مانع و تضاد 9. چرخش 10. پايان بندي. استفاده از اين مقوله ها در تحليل روايت مستندها به عنوان ابزارهايي نيرومند در ژانر سياسي، اين امکان را مي دهد که وجوه و لايه هاي پنهان ارتباطي براي متقاعد سازي مخاطبان کشف و درک شود. نتايج نشان مي دهد کرد که شبکه بي بي سي براي ساخت مستندي سياسي، «روايت» را به مثابه يک عمل اقناعي تلقي مي کند تا با شيوه اي لطيف به ارائه هدف و گفتمان خاص خود برسد. حال آنکه مستند«به روايت دربار» در قالب محصولي از جانب واحد مرکزي خبر، به واسطة خبرنگاران، توليدکنندگان، پژوهشگران و تدوينگران خبري توليد شده است و ظرافت هاي فيلم مستند که مهم ترين آنها روايت است در آن لحاظ نشده است. درواقع در اولويت گذاري توليدات صداوسيما، مستند و مستندسازي امري تخصصي لحاظ نشده است و سايه توليد خبري بر روي اين قالب تلويزيوني مشاهده مي شود.

كلید واژه:

رتوريک(Q1)تحليل روايت(Q2)فيلم مستند سياسي(Q1)روايت(Q2)تحليل رتوريک روايي(Q1)