تعيين کننده هاي تغيير الگوي کشت برنج در شهرستان شوشتر با استفاده از مدل هاي تئوري رفتار بين فردي و مدل اعتقادات سلامت

بوعذار منتهي; يزدان پناه مسعود; عبدشاهي عباس

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

علوم ترويج و آموزش كشاورزي ايران

اطلاعات شماره:

1397 , دوره 14 , شماره 2 ; از صفحه 125 تا صفحه 141 .

عنوان مقاله:

تعيين کننده هاي تغيير الگوي کشت برنج در شهرستان شوشتر با استفاده از مدل هاي تئوري رفتار بين فردي و مدل اعتقادات سلامت

نویسندگان:

بوعذار منتهي, يزدان پناه مسعود*, عبدشاهي عباس

آدرس:

* گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، خوزستان، ملاثانی، ایران

چکیده:

امروزه کمبود آب بزرگ ترين معضل جهان است و بحران ناشي از کمبود آب شيرين تهديدي جدي براي توسعه پايدار به شمار مي آيد. با توجه به اينکه کشاورزي عمده ترين مصرف کننده ي آب بوده و برنج يکي از آب برترين محصولات کشاورزي است؛ لذا تغيير الگوي کشت برنج در ايران به شدت توسط سياست گذاران ايراني تشويق مي شود، اما پذيرش اين طرح در ميان کشاورزان بسيار محدود است. به اين ترتيب، شناخت عواملي که مي توانند کشاورزان را به سمت تغيير الگوي کشت پيش ببرند مهم است. در اين مطالعه، به منظور بررسي عوامل مؤثر بر نيت تغيير الگوي کشت برنج در شهرستان شوشتر واقع در استان خوزستان، از دو مدل رفتاربين فردي و مدل اعتقادات سلامت استفاده گرديد. جامعه ي آماري پژوهش را کشاورزان برنج کار شهرستان شوشتر (N=1870) تشکيل داده و با استفاده از جدول کرجسي و مورگان، نمونه اي به حجم 250 نفر تعيين و از روش نمونه گيري چندمرحله اي خوشه اي تصادفي، زارعين نمونه انتخاب شدند. نتايج حاصل از مدل بين فردي نشان داد که متغير هنجار اخلاقي و احساسات، تأثير مستقيم مثبت و معني داري بر نيت کشاورزان جهت تغيير الگوي کشت دارد. نتايج مدل اعتقادات سلامت نيز نشان داد که منافع درک شده، تأثير مستقيم مثبت و معني داري بر نيت دارد. لذا هر دو مدل، پتانسيل پيش بيني کنندگي نيت برنج کاران نسبت به تغيير الگوي کشت برنج را دارند؛ اما با توجه به اينکه تئوري بين فردي قادر است 50 درصد از تغييرات متغير نيت را پيش بيني نمايد و مدل اعتقادات سلامت قادر است 27 درصد از اين تغييرات را تبيين نمايد لذا، قدرت پيش بيني تئوري بين فردي قوي تر از مدل اعتقادات سلامت مي باشد.

کلید واژه:

کشت برنج(Q1)تئوري رفتار بين فردي(Q1)مدل اعتقادات سلامت(Q1)نيت تغيير الگوي کشت(Q1)