بررسي جايگاه فقهي-ادبي حرف «واو» در آيه ي 121 سوره ي انعام

نجفي ايوکي علي; اقبالي عباس; حسيني باصري کاظم

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهش هاي فقهي : پاييز 1397 , دوره 14 , شماره 3 #g00549 ; از صفحه 607 تا صفحه 628 .

عنوان مقاله:

بررسي جايگاه فقهي-ادبي حرف «واو» در آيه ي 121 سوره ي انعام

نویسندگان:

نجفي ايوکي علي*, اقبالي عباس, حسيني باصري کاظم

آدرس:

* گروه زبان و ادبيات عربي، دانشگاه کاشان

چکیده:

علماي دانش نحو معاني سه گانه ي حال، استيناف يا عطف را براي حرف «واو» در آيه «لاتَأْ کُلُوا مِمّا لَمْ يُذْ کَرِ اسْ مُ اللّهِ عَلَيْ هِ وَ إِنَّهُ لَفِسْ قٌ» (انعام: 121) محتمل دانسته اند که البته ناهمگوني اين نظريات، تبيين معنوي آيه ي شريفه را دچار چالش کرده است. بر اين اساس نوشتار حاضر به روش توصيفي-تحليلي به معناشناسي حرف «واو» در اين آيه ي شريفه اختصاص يافته است و به اين نتيجه رسيده ايم که ضمير در جمله ي «وَ إِنَّهُ لَفِسْ قٌ» به «أکل» مستفاد از فعل «لاتأکُلُوا» يا به «عَدَمُ الذِّکر» که برگرفته از «لَم يُذکَر» است، رجوع مي کند. بنابراين آيه ي شريفه در صدد نهي از خوردن ذبيحه ي موصوف به فسق نيست، بلکه در مقام تبيين يکي از مصاديق فسق است. واژه ي «فسق» در آيه ي مورد بحث نيز به معناي خارج شدن ذبيحه از حليت است که در حقيقت جمله ي «وَ إِنَّهُ لَفِسْ قٌ» دليل حرام بودن ذبيحه اي را بيان مي کند که نام خداوند بر آن برده نشده است؛ زيرا آن فسق و خروج از بندگي خداوند است و اين مفهوم تنها با معناي عاطفه يا استيناف همخواني دارد، نه حاليه بودن.

كلید واژه:

آيات الاحکام(Q1)حرف «واو»(Q1)مجتهدين(Q1)معناشناسي(Q2)واژه ي «فسق»(Q1)