تحليل روند جابجايي رودباد و پرفشار جنب حاره برفراز خاورميانه و رابطه آن با اقليم ايران

در پژوهش حاضر از داده هاي مربوط به ارتفاع ژئوپتانسيل، مولفه مداري و نصف النهاري باد در ترازهاي 200 تا 700 هکتوپاسکال، در محدوده عرض جغرافيايي 0^o تا 80^o شمالي و طول جغرافيايي 10^o درجه غربي تا 120^o درجه شرقي بهره گرفته شده است. بازه زماني مورد استفاده شامل فروردين 1330 تا اسفند 1389 بوده است. داده هاي مورد استفاده از مرکز ملي پيش بيني محيطي و مرکز ملي پژوهش هاي جوي ايالات متحده آمريکا اخذ گرديده است. نتايج حاصل از بررسي روند فراواني سالانه رودباد بيانگر افزايش تداوم رودباد جنب حاره در مناطق جنوب پاکستان و شمال هند و کاهش تداوم آن در جنوب مديترانه مي باشد. در درياي سرخ، عربستان، خليج فارس، درياي عمان و کشورهاي عربي جنوب خليج فارس و همچنين ورودي چپ رودباد و درياي مديترانه تغييرات نصف النهاري در طي زمان، انحراف محور رودباد به شمال را ممکن ساخته است. از طرفي بررسي روند پشته پرفشار جنب حاره نشان داد که تداوم پشته مزبور بر روي منطقه از ابتداي دوره تاکنون روند افزايشي و معني دار داشته است. با در نظرگيري اين که الگوهاي بزرگ مقياس جوي ارتباط تنگاتنگي با آب وهواي سطح زمين دارند، تغييرات زماني-مکاني آن ها مي تواند سبب تغيير اقليم گردد.