نوسان عناصر اقليمي و اثرات آن بر آبدهي رودخانه جراحي

طي سالهاي اخير بر اثر خشکسالي هاي ايجاد شده و به تبع تغيير در مقادير عناصر اقليمي، ميزان آبدهي رودخانه جراحي نيز تغيير کرده است. تحقيق حاضر بر روي بخشي از زير حوضه رودخانه جراحي در جنوب استان خوزستان انجام شده است، که به بررسي تاثير عناصر اقليمي بر آبدهي رودخانه در منطقه مي پردازد. بر همين اساس در اين تحقيق اقدام به بررسي نوسانات عناصر اقليمي (با تاکيد بر دما و بارش) و وضعيت هيدرولوژيکي منطقه تحت آزمون ناپارامتري من- کندال و تخمينگر سن در نرم افزار MAKESENS شده است. به منظور نيل به اهداف تحقيق، نوسانات دما و بارش براي دوره آماري سي ساله (1392-1362) بررسي و مشخص شد که روند نوسانات دما در منطقه صعودي بوده و آماره من- کندال در حدود 2.21 و مقدار نمايه تخمينگر سن 0.3 بوده است، که هر دو در سطح 95 درصد معني دار بوده است. به طورکلي نوسانات بارش در منطقه روند منفي داشته که اين امر نشان دهنده کاهش نزولات جوي در منطقه است. هر چند که اين نوسانات تحت هيچکدام از روش هاي ناپارامتري بررسي شده معني دار نبوده اند. نوسانات دبي در همه ايستگاه هاي مورد مطالعه روند نزولي داشته است، که اين روندها براي آزمون آماره من- کندال به طور متوسط در حدود -2.4 و براي نمايه تخمينگر سن در حدود -1.22 بوده است و در سطوح 95 و 99 درصد معني دار بوده اند. بر اساس نتايج اين تحقيق مي توان گفت روند افزايشي نوسانات دما در منطقه و همچنين روند کاهشي ميزان بارندگي در اين دوره بر کاهش دبي رودخانه تا حدود زيادي تاثير گذاشته است.