اثر مديريت طولاني مدت بقايا، خاک ورزي و مصرف کود نيتروژن بر عملکرد دانه ذرت (.Zea mays L) و ويژگي هاي خاک

به منظور ارزيابي اثر مديريت طولاني مدت بقايا و کود نيتروژن بر عملکرد دانه ذرت رقم سينگل گراس 704 و ويژگي هاي خاک، يک آزمايش مزرعه اي هفت ساله (1390-1384) در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي قائم شهر مازندران انجام شد. تيمارهاي آزمايشي عبارت بودند از: (1) مديريت بقايا گندم در دو سطح: حفظ بقايا (+R) و حذف بقايا (-R)؛ (2) خاک ورزي در دو سطح: بدون خاک ورزي (ZT) و خاک ورزي مرسوم (CT) و (3) مقدار کود نيتروژن در چهار سطح: صفر، 100، 200(به عنوان شاهد) و 300 کيلوگرم در هکتار (N1-N4). نتايج نشان داد که در پايان دوره آزمايش، تيمارهاي بدون خاک ورزي با حفظ بقايا و 300 کيلوگرم نيتروژن (ZT+RN4) و بدون خاک ورزي با حفظ بقايا و 200 کيلوگرم نيتروژن (ZT+RN3)، بهترين کيفيت خاک و بالاترين ميانگين عملکرد دانه ذرت در سال هاي1390-1389 (به ترتيب 5250 و5150 کيلوگرم در هکتار) را داشتند. کمترين عملکرد دانه در سال هاي 1390-1389 (2150 کيلوگرم در هکتار) و ويژگي هاي نامطلوب فيزيکي و شيميايي خاک، به تيمار بدون خاک ورزي بدون بقايا و بدون کود نيتروژن (ZT-RN1)  اختصاص داشت. کربن آلي، نيتروژن کل، رطوبت، ثبات خاکدانه، مقاومت مکانيکي، اسيديته و قابليت هدايت الکتريکي ويژگي هاي مشخص کننده تفاوت کيفيت خاک در خاک ورزي مرسوم و بدون خاک ورزي بودند. ويژگي هاي خاکي کربن آلي، نيتروژن کل، ثبات خاکدانه و مقدار رطوبت، در مجموع بالاترين همبستگي را با عملکرد دانه (R= 0.87**) داشتند. يافته هاي اين پژوهش نشان داد که تيمار بدون خاک ورزي با حفظ بقايا (ZT+R) همراه با 200 کيلوگرم نيتروژن (N3)، با بهبود خواص خاک، باعث پايداري توليد محصول ذرت خواهد شد.