ارتباط کارايي اقتصادي و کارايي زيست محيطي: شواهد جديد براي کشورهاي در حال توسعه و توسعه يافته

کارايي اقتصادي نشان ‎ دهنده توانايي يک سازمان براي توليد و توزيع محصول با کمترين هزينه ممکن است. به علاوه، کارايي زيست محيطي به عنوان يکي از عناصر مهم توسعه پايدار، بيانگر وضعيت توليد آلايندگي از نهاده هاي توليد است. چنانچه فعاليت هاي اقتصادي از نظر زيست محيطي از کارايي لازم برخوردار نباشد، دستيابي به توسعه پايدار مشکل مي شود. ارتقاي کارايي اقتصادي نيز منابع مالي لازم را براي بهبود کيفيت محيط زيست فراهم مي کند. در اين مقاله، ارتباط بين کارايي هاي زيست محيطي و اقتصادي بررسي شده است. براي اين امر، ابتدا با به کارگيري روش تحليل پوششي داده ها، کارايي هاي زيست محيطي و اقتصادي 50 کشور منتخب توسعه يافته و در حال توسعه، شامل ايران طي دوره زماني 2012-2002م، برآورد و سپس، با استفاده از آزمون عليت گرنجري و نيز تشکيل دستگاه معادلات همزمان، ارتباط بين کارايي هاي زيست محيطي و اقتصادي بررسي شده است. نتايج محاسبه کارايي ها نشان مي دهد که کشورهاي توسعه يافته نسبت به کشورهاي در حال توسعه از کارايي هاي زيست محيطي و اقتصادي بالاتري برخوردارند. در اين راستا، ميانگين کارايي هاي زيست محيطي و اقتصادي ايران به ترتيب 0.570 و 0.379 مي باشد که پايين تر از متوسط کشورهاي مورد بررسي است. همچنين، نتايج آزمون عليت گرنجري نشان مي دهد که رابطه عليت دوطرفه اي بين کارايي هاي زيست محيطي و اقتصادي وجود دارد. بر اساس نتايج برآورد مدل به روش حداقل مربعات دو مرحله اي نيز بين کارايي اقتصادي و کارايي زيست محيطي در کشورهاي منتخب ارتباط مثبت دوطرفه وجود دارد. بدين ترتيب، به رسد ارتقاي يکي از اين دو کارايي، افزايش کارايي ديگر را به همراه خواهد داشت.