پايش و پهنه بندي خصوصيات خشکسالي هواشناسي با استفاده از مدل زنجيره مارکوف و روش هاي زمين آمار (مطالعه موردي: استان قزوين)

خشکسالي هواشناسي هنگامي روي مي دهد که بارندگي در هر بازه زماني کمتر از بازه بلند مدت آن رخ دهد. اغلب شاخص هاي بررسي خشکسالي زماني که خشکسالي به وقوع مي پيوندد، مورد استفاده قرار مي گيرند. اين در حاليست که براي مديريت خشکسالي در ابتدا نياز به شناخت و تعيين ويژگي هاي خشکسالي از نظر احتمال وقوع، شدت و گسترش آن مي باشد. در اين تحقيق از شاخص بارش استاندارد (SPI) به عنوان شاخص منتخب جهت پايش خشکسالي در ايستگاه هاي بارانسنجي واقع در داخل استان قزوين با طول دوره آماري مشترک 37 ساله (1971-2008) در مقياس هاي زماني 1، 3، 6، 9، 12، 24 و 48 ماهه استفاده گرديد. سپس با استفاده از مدل زنجيره مارکوف و چهار روش ميان يابي، اقدام به بررسي و پايش ويژگي هاي مختلف خشکسالي گرديد. نتايج نشان داد با افزايش مقياس زماني، مقادير مثبت و منفي از نظر فراواني کاهش و از نظر تداوم افزايش يافته است.با توجه به نتايج ماتريس احتمال انتقال، حالت تقريبا نرمال غالب بوده و کمترين دوره بازگشت مربوط به حالت تقريبا نرمال و پس از آن، حالات مرطوب ملايم و خشک ملايم مي باشد. همچنين مدل گوسي در مقياس هاي زماني 1، 6، 9، 12و 24 ماهه و مدل نمايي در مقياس هاي زماني 3 و 48 ماهه، مناسبترين مدل ها جهت برازش واريوگرام انتخاب گرديد. در نهايت، بهترين روش ميان يابي در هر مقياس جهت تهيه نقشه هاي وسعت خشکسالي در سال آبي 1386-1387بدست آمد که نتايج نشان داد با افزايش مقياس زماني، وسعت خشکسالي و همچنين وضعيت خشکسالي ها از شرق به غرب استان کاهش يافته است.