بررسي اثر حفاظتي عصاره ي هيدروالكلي گياه مرزه (Satureja hortensis) بر حجم آسيب بافتي و امتياز نقص هاي نورولوژيك در مدل سكته مغزي موش صحرايي نر نژاد ويستار

زمينه و هدف: سكته مغزي سومين عامل مرگ و مير و اولين عامل ناتواني در جهان است. در طي ايسكمي، توليد راديكال هاي آزاد افزايش مي يابد. آنتي اكسيدان ها مي توانند از اكسيداتيو ناشي از توليد راديكال هاي آزاد جلوگيري كنند. از آنجايي كه مرزه داراي تركيب هاي آنتي اكسيداني است، هدف از اين مطالعه بررسي اثر عصاره مرزه بر حجم آسيب بافتي و نقص هاي نورولوژيك بود.
روش بررسي: در اين مطالعه تجربي 35 موش صحرايي نر نژاد ويستار به 5 گروه (7 تايي) تقسيم شدند؛ گروه كنترل (تيمار با آب مقطر+ القاي ايسكمي)، سه گروه آزمايشي (تيمار با عصاره هيدروالكلي مرزه با دوزهاي 50، 75 و 100 ميلي گرم بركيلوگرم+ القاي ايسكمي) و گروه شم (آب مقطر و عدم القاي ايسكمي). تيمار به مدت 30 روز، به صورت خوراكي و از طريق گاواژ صورت گرفت. حيوانات هر روز يك بار و در ساعت 10-11 صبح تيمار شدند. القاي ايسكمي از طريق انسداد شريان مغزي مياني به روش لونگا و همكاران صورت گرفت. اين روش سبب القاي ايسكمي موضعي به مدت 60 دقيقه گرديد. سپس حجم آسيب بافتي توسط نرم افزار Image Tool و امتياز نقص هاي نورولوژيك با استفاده از بررسي هاي رفتاري، مورد ارزيابي قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون من ويتني تجزيه و تحليل شدند.
يافته ها: پيش تغذيه با عصاره ي مرزه سبب كاهش حجم سكته ي مغزي كل، در هر سه دوز 50 ميلي گرم بر كيلوگرم (150.52±4.29)، 75 ميلي گرم بر كيلوگرم (136.18±5.98) و 100 ميلي گرم بركيلوگرم (106.83±5.22) نسبت به گروه كنترل (196.9±3.85) گرديد (p<0.001). هم چنين عصاره سبب كاهش امتياز نقص هاي نورولوژيك در دو گروه دريافت كننده دوز 75 ميلي گرم بر كيلوگرم (1.85±0.26) و 100 (1±0.31)، نسبت به گروه كنترل (4.28±0.28) گرديد (p=0.001).
نتيجه گيري: به نظر مي رسد مرزه بتواند به دليل كاهش حجم آسيب بافتي و اختلالات نورولوژيك، اثر حفاظتي در برابر آسيب هاي ناشي از سكته ي مغزي اعمال كند.