کاربرد روش IUCN در ارزيابي وضعيت پايداري حوزه آبخيز (مطالعه موردي: حوزه آبخيز طالقان - زيدشت 1)

پايداري مفهومي است که توجه اساسي آن بر حفظ سرمايه هاي (طبيعي، اجتماعي و اقتصادي) در جهت عدالت بين نسلي است. توسعه پايدار در صورتي تحقق مي يابد که همپوشي بين لايه هاي اکولوژيکي، اقتصادي و اجتماعي ايجاد گردد. هدف از اين تحقيق ارزيابي و اندازه گيري پايداري حوزه آبخيز است. جهت ارزيابي پايداري در حوزه آبخيز زيدشت 1 از رويکرد بوم نظامي استفاده شده است که در پي حفظ تعادل بين سه مقوله اقتصادي، اجتماعي و اکوسيستم است. متغيرهاي انتخابي با روش هاي معمول و رايج ارزيابي و مقدار آن ها به دست آمد. جهت آناليز و اندازه گيري پايداري در حوضه موردنظر از روش IUCN استفاده شده است. در حالت کلي دو بحث رفاه انسان و پايداري اکوسيستم در روش IUCN بررسي مي شود. در بخش رفاه انسان دو معيار و شش شاخص و 28 متغير ارزيابي و اندازه گيري شدند و در بخش پايداري اکوسيستم چهار معيار و 10 شاخص و 35 متغير ارزيابي و اندازه گيري شدند. اندازه گيري شاخص هاي انتخابي با استفاده از نرم افزار Wellbeing Score که بر مبناي صفر تا 100امتيازبندي شده است انجام گرفت. تلفيق نهايي شاخص ها و معيارها از طريق ميانگين گيري حسابي انجام گرفت و توليد نقشه در سامانه GIS انجام شد. امتياز نهايي براي اکوسيستم 51 و امتياز نهايي براي مسائل اقتصادي و اجتماعي 49 به دست آمد. نتايج نهايي با توجه به بارومتر پايداري نشان داد که پايداري حوزه آبخيز زيدشت 1در حد متوسط است. اين شرايط با حفاظت از اکوسيستم و ارتقاء سطح زندگي مردم مي تواند بهبود پيدا کند.