مقايسه دو مدل بارش- رواناب براي شبيه سازي جريان (مطالعه موردي: حوزه آبريز رودخانه دويرج در استان ايلام)

بيه سازي رواناب در يک حوزه آبخيز، درک و فهم فرآيندهاي موثر بر توليد رواناب و ويژگي هاي جريان رودخانه مانند تغييرپذيري مکاني و زماني آن را فراهم مي کند. اين بينش به مديران و برنامه ريزان در تصميم گيري هاي آگاهانه در مديريت و برنامه ريزي منابع آب کمک مي نمايد. هدف از اين پژوهش مقايسه کار آيي مدل پيچيده SWAT و مدل ساده IHACRES در شبيه سازي رواناب حوزه آبريز رودخانه دويرج در استان ايلام است. براي اين منظور، مدل SWAT به واسطه تعداد زياد پارامتر موثر بر جريان رودخانه و استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي و مدل IHACRES به واسطه داده هاي مورد نياز اندک و سهل الوصول بسيار کاربردي مي باشند. در اين مطالعه از داده هاي دوره آماري 1373 تا 1383 خورشيدي براي ارزيابي کارايي مدل هاي SWAT و IHACRES بر اساس معيارهاي آماري R²، bR² و NS استفاده گرديد. ضرايب R²، bR² و NS براي دوره واسنجي مدل IHACRES به ترتيب برابر 0.34، 0.112 و 0.33 و براي دوره اعتبارسنجي به ترتيب برابر 0.47، 0.235 و 0.43 به دست آمد. همچنين اين ضرايب براي دوره واسنجي مدل SWAT به ترتيب برابر 0.41، 0.314 و 0.12 و براي دوره اعتبارسنجي به ترتيب برابر 0.68، 0.632 و 0.56 برآورد گرديد. نتايج نهايي اين تحقيق نشان داد که مدل SWAT نسبت به مدل IHACRES توانايي بيشتري در شبيه سازي رواناب روزانه در حوزه آبريز رودخانه دويرج دارد و مي توان از آن براي شبيه سازي رواناب حوزه هايي با داده هاي محدود و شرايط طبيعي مشابه استفاده نمود.