مطالعه تاثير پرايمينگ بذر بر رشد گياهچه جو (.Hordeum vulgare L) تحت تنش شوري در محيط فيتوژل

پرايمينگ بذر يکي از راهکارهاي مقابله با تنش هاي محيطي است. تنش شوري يکي از مهم ترين تنش هاي محيطي بشمار مي رود. به منظور بررسي تاثير پرايمينگ بذر بر رشد گياهچه هاي جو تحت تنش شوري، دو آزمايش انجام شد. آزمايش اول به صورت فاکتوريل و در قالب طرح کاملا تصادفي با چهار تکرار انجام شد. تيمارها شامل دو رقم جو (يوسف و ماکويي) و چهار سطح پرايمينگ با نيتروژن (2، 4، 6 و 8 گرم نيتروژن خالص بر ليتر از منبع اوره)، هيدروپرايمينگ و شاهد (بدون پرايم) بود. در آزمايش اصلي، پرايمينگ با نيتروژن 2 در هزار به همراه تيمارهاي هيدروپرايمينگ (بهترين تيمارها از آزمايش اوليه) و شاهد (بدون پرايم) مورداستفاده قرار گرفتند. سطوح تنش شوري صفر، 100، 200 و 300 ميلي مولار حاصل از کلريد سديم در مراحل تهيه فيتوژل اعمال شد و هر رقم در يک آزمايش فاکتوريل مجزا در قالب طرح پايه کاملا تصادفي با سه تکرار بررسي گرديد. نتايج آزمايش اول نشان داد که پرايمينگ بذر موجب افزايش معني دار طول ريشه چه، طول ساقه چه و شاخص ويگور گياهچه شد و در مقابل مدت زمان رسيدن به 50 درصد جوانه زني را کاهش داد. با افزايش غلظت نيتروژن از 2 در هزار، تفاوت آماري در اکثر صفات مشاهده نشد و در برخي موارد اثر منفي بر صفات اندازه گيري شده داشت. نتايج آزمايش دوم نشان داد که اثر مثبت و معني دار دو تيمار پرايمينگ موردنظر بر صفات طول ساقه چه، وزن تر و خشک ساقه چه، سطح سبز، طول و حجم ريشه چه، وزن تر و خشک ريشه چه در سطوح مختلف تنش شوري در رقم ماکويي بود. در رقم يوسف، به جز حجم ريشه چه، پرايمينگ بذر به طور معني داري ساير صفات موردبررسي را بهبود داد. دو رقم جو واکنش يکساني به پرايمينگ بذر نشان ندادند. هيدروپرايمينگ و پرايمينگ با نيتروژن 2 در هزار در رقم يوسف با افزايش شوري تا 300 ميلي مولار باعث افزايش معني دار صفاتي همچون طول ساقه چه، سطح سبز، وزن تر و خشک ساقه چه و وزن تر ريشه چه نسبت به شاهد شد. درحالي که تاثير مثبت و قابل توجه پرايمينگ بذر در رقم ماکويي تا سطح شوري 200 ميلي مولار و در صفات طول ساقه چه، وزن تر ساقه چه و وزن تر ريشه چه به ترتيب 11، 8 و 19 درصد بود.