انتخاب مناسب ترين روش براي جبران خسارات طبيعي وارد بر بخش کشاورزي در ايران به روش AHP

ايران در بين کشورهاي جهان از حيث وجود انواع بلاياي طبيعي رتبه دهم را به خود اختصاص داده است. آمار خسارت وارد بر کل بخش کشاورزي در دو دهه گذشته نشان مي دهد که اين بخش به طور متوسط در هر سال بين 8500 تا 10 هزار ميليارد ريال متحمل خسارت مي شود که تنها مبلغ ناچيزي از آن را دولت تامين مي کند. در مطالعه حاضر به منظور شناسايي مناسب ترين روش براي جبران خسارات طبيعي وارد بر بخش کشاورزي ايران از مدل سلسله مراتبي (AHP) استفاده شد. براي دستيابي به اين هدف، تجارب ايران و برخي از کشورهاي توسعه يافته (نظير، امريکا، کانادا، سوئد، فرانسه، انگلستان، آلمان، استراليا، فنلاند، روسيه، مجارستان، لهستان و ژاپن) و تعدادي از کشورهاي در حال توسعه (شامل، بنگلادش، فيليپين، هندوستان، پاکستان، کاستاريکا و کلمبيا) در زمينه روش هاي جبران خسارت ناشي از عوامل طبيعي بررسي و مدل AHP تدوين شد. در اين مدل مجموعا 9 روش معمول در زمينه جبران خسارت طبيعي وارد بر کشاورزان، بر اساس 10 معيار مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفتند.اين روش ها از طريق پرسش نامه AHP و به صورت مصاحبه چهره به چهره در معرض قضاوت 60 نفر از کارشناسان مرتبط در 6 استان کشور قرار گرفت. نتايج تحليل AHP نشان داد که ايجاد صندوق ذخيره بلاياي طبيعي مناسب ترين روش براي مديريت خسارات طبيعي وارد بر کشاورزان، باغداران بزرگ مالک و دامداري هاي صنعتي و نيمه صنعتي تشخيص داده شد. پس از آن، صندوق قرض الحسنه محلي، به عنوان دومين روش، براي کشاورزان متوسط و حتي خرده پا مناسب تشخيص داده شد. استفاده از بيمه کشاورزي نيز سومين روش مناسب براي جبران خسارت شناخته شد. با توجه به نتايج حاصل از اين مطالعه، در نهايت برنامه پيشنهادي براي ايجاد الگويي مناسب براي جبران خسارات طبيعي وارد بر بخش کشاورزي ارائه گرديد.