بررسي رابطه ترکيبات ثانويه و خوشخوراکي گياهان مرتعي (مطالعه موردي: مراتع کرسنک استان چهارمحال و بختياري)

خوش خوراکي گونه هاي مرتعي در موارد متعددي مانند تعيين ظرفيت چرا و ترکيب گونه اي کاربرد دارد. تاکنون شاخص دقيقي براي تعيين خوشخوراکي، تعريف نشده است. ازاين رو، معرفي شاخصي دقيق، کاربردي، عام و ساده براي تعيين خوشخوراکي گياهان مرتعي ضروري به نظر مي رسد. براي بررسي رابطه بين خوشخوراکي و ترکيبات ثانويه، ابتدا ترکيب گياهان و نسبت استفاده از گونه هاي گياهي موجود در منطقه در رژيم غذايي دام هاي گوسفند و بز به طور جداگانه با استفاده از روش فيلم برداري و زمان سنجي اندازه گيري شد. شاخص انتخاب گونه هاي گياهي براي بز و گوسفند محاسبه گرديد. سپس، ترکيبات ثانويه گياهان غالب در رژيم غذائي دام ها، با استفاده از دستگاه کروماتوگرافي گازي متصل به طيف نگار جرمي GC-MSS اندازه گيري و مقادير ترکيبات ثانويه به روش آناليز مولفه هاي اصلي (PCA) رج بندي و مقادير کمي هر يک از گونه هاي گياهي بر روي هر يک از محورهاي اصلي به عنوان معيار کمي تمايز گونه ها ازنظر وجود ترکيبات ثانويه گياهان در نظر گرفته شد. در پايان همبستگي بين شاخص انتخاب گونه هاي گياهي توسط گوسفند و بز (متغير وابسته) با مقادير کمي حاصل از ترکيبات ثانويه گياهان بر روي محورهاي PCA (متغير مستقل) تعيين و تجزيه وتحليل شد. نتايج حاصله نشان داد که بين شاخص انتخاب گونه هاي گياهي توسط گوسفند و بز با ترکيبات ثانويه گياهان رابطه معني داري (P³0.05) وجود داشته و يا به بياني ديگر ترکيبات ثانويه گياهان مرتعي در انتخاب آن ها توسط گوسفند و بز براي چرا کاملا تاثير گذارند. بنابراين، ترکيبات ثانويه گياهان را مي توان به عنوان شاخصي مهم در تعيين خوشخوراکي گياهان مرتعي محسوب کرد.