زمينه مطالعه: مجتمع سازگاري نسجي (MHC) در طيور با حساست يا مقاومت نسبت به بيماري ها، صفات توليدي و توليد مثلي در ارتباط است و تشخيص تنوع آن در جمعيت هاي در حال اصلاح نژاد مي تواند به انتخاب جمعيت هاي مقاوم به بيماري ها همراه با خصوصيات توليدي برتر کمک نمايد. ارتباط MHC با صفات کمي مي تواند به عدم تعادل پيوستگي جايگاه MHC با ژن هاي اصلي کنترل کننده صفات کمي مربوط باشد.هدف: بررسي تنوع ژن هايMHC و احتمال پيوستگي آن با ژن فاکتور رشد شبه انسوليني 1 (IGF1) در جمعيت طيور بومي خراسان. روش کار:در مطالعه حاضر تعداد 313 نمونه DNA مربوط به جمعيت طيور بومي خراسان آزمايش شدند. به منظور تعيين ژنوتيپ هاي MHC از ريزماهواره LEI0258 و روش تحليل قطعه اي استفاده شد. تنوع تک نوکلئوتيدي (SNP) در ناحيه 5’-UTR ژن IGF1 با کمک آزمون RFLP و آنزيم محدوديت PstI مورد بررسي قرار گرفت. پيوستگي بين دو جايگاه ژنتيکي MHC و IGF1 نيز با با کمک نرم افزار SAS/Genetics و آزمون نسبت درست نمايي مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج: در جمعيت طيور بومي خراسان در مجموع 25 آلل (185 تا 493 جفت باز) و 76 ژنوتيپ از ريزماهواره LEI0258 تشخيص داده شد. دو آلل (PstI -) A و (PstI +) B و سه ژنوتيپ (AB، AA و BB) نيز براي ژن IGF1 شناسايي شدند. در جمعيت حاضر عدم تعادل پيوستگي بين دو جايگاه ژنتيکيMHC و IGF1 مشاهده شد (p=0.0083). نتيجه گيري نهايي: نتايج اين مطالعه بيانگر تنوع ژنتيکي بالاي MHC در جمعيت طيور بومي خراسان و نشان دهنده اهميت اين توده بومي به عنوان يک ذخيره ژنتيکي ارزشمند است. نتايج مطالعه پيوستگي ژني مويد فرضيه ارتباط MHC با صفات توليدي از طريق پيوستگي آلل هاي MHC با ژن هاي کنترل کننده اين صفات است.