پارامترهاي زيستي و توليدمثلي کنه ي تارتن دولکه اي (Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae روي ارقام مهم تجاري پنبه

کنه ي تارتن دولکه اي Tetranychus urticae يکي از آفات مهم و با دامنه ميزباني بسيار وسيع در سرتاسر جهان مي باشد. گياهان ميزبان و ارقام مختلف گياهي مي توانند به عنوان يک فاکتور موثر روي خصوصيات زيستي از جمله پارامترهاي زيستي و توليدمثلي آفات اثر بگذارند. تاثير دوازده رقم تجاري گياه پنبه شامل 010، آوانگارد، ب 557، بلي ايزوواز، چگوارا، خرداد، اوپال، ساحل، شيرپان 539، تاشکند، ورامين و ورامين 349 روي پارامترهاي زيستي و توليد مثلي کنه ي تارتن دولکه اي در شرايط آزمايشگاهي، دماي 1±25 درجه ي سانتي گراد، رطوبت نسبي 5±65 درصد و دوره ي نوري 16ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريکي مورد مطالعه قرار گرفت. براساس نتايج طولاني ترين دوره ي نابالغي کنه هاي ماده روي رقم 010 (13.70 روز) و کوتاه ترين آن روي رقم خرداد (10.06) مشاهده شد. طولاني ترين و کوتاه ترين طول عمر کنه ي بالغ ماده به ترتيب روي رقم ورامين 349 (18.70 روز) و رقم اوپال (9.30 روز) بود. اميد به زندگي کنه هاي بالغ يک روزه نيز روي ارقام مذکور به ترتيب 13.30، 11.95، 12.45، 16.30، 16.80، 8.45، 8.17، 12.85، 17.82، 10.41، 11.10 و 18.20 روز تخمين زده شد. نرخ خالص باروري روي رقام ذکر شده فوق به ترتيب 11.21، 33.96، 39.64، 41.70، 50.09، 49.09، 5.19، 43.07، 41.47، 6.69، 14.62 و 82.03 به دست آمد. همچنين، بيشترين مقدار نرخ خالص زادآوري روي رقم ورامين 349 (83.45) و کمترين مقدار روي رقم اوپال (5.81) بود. مقايسه پارامترهاي حاصله روي ارقام پنبه مورد مطالعه نشان داد که رقم ورامين 349 رقم حساس و رقم اوپال، داراي مقاومت بيشتر به اين آفت مي باشند که اين موضوع مي تواند در طراحي يک برنامه ي مديريتي تلفيقي کنه ي تارتن دولکه اي مورد توجه قرار گيرد.