بررسي مهاجرت استرهاي فتالات از پلي اتيلن ترفتالات محلول مدل آبليمو

نرم کننده ها (پلاستي سايزرها) از جمله مواد افزودني مورد استفاده در پلاستيک ها هستند که مي توانند بطور بالقوه طي نگهداري مواد غذايي در بسته بنديهاي پلاستيکي، به مواد غذايي مهاجرت کرده و مشکلاتي را در ايمني و کيفيت حسي مواد غذايي ايجاد کنند. استرهاي فتالات ازجمله اين نرم کننده ها هستند که در توليد پلي اتيلن ترفتالات (PET) بکار مي روند. در اين تحقيق، مهاجرت مهمترين آنها شامل دي متيل فتالات (DMP)، دي اتيل فتالات (DEP)، دي اتيل هگزيل فتالات (DEHP)، دي ايزوبوتيل فتالات (DIBP) و دي بوتيل فتالات (DBP) از پلي اتيلن ترفتالات PET به مدل غذايي آبليمو (اسيد استيک (%3 (w/v) بررسي گرديد. مدل غذايي (سيمولانت) تهيه شده در دماهاي 5، 25 و 40^oC به مدت 3 ماه در بطريهاي PET نگهداري شدند و در بازه هاي زماني 10، 30، 60 و 90 روز، توسط روش کروماتوگرافي گازي (GC) مورد آناليز قرار گرفتند. نتايج نشان داد که با افزايش دما و زمان نگهداري، مقدار مهاجرت اين مواد افزايش يافت و در تمامي دماهاي نگهداري، بعد از 90 روز، مقادير مهاجرت بيش از حد مهاجرت ويژه (SML) (تعيين شده توسط استانداردکميسيون اروپايي) بود که نشان مي داد بطري PET نمي تواند بسته بندي مناسبي براي آبليمو باشد. ضريب انتشار مهاجرت استرهاي فتالات، به داخل مدل غذايي با استفاده از قانون فيک محاسبه شد. ضريب انتشار در دماهاي 5، 25 و 40^oC براي DEHP به ترتيب 0.159، 0.115 و 0.115×10^-9 cm²/s و براي DBP به ترتيب 0.084، 0.105 و 0.138×10^-9 cm²/s به دست آمد. DIBP در دماي 5^oC مهاجرتي نشان نداد و ضريب انتشار آن در دماهاي 25 و 40^oC به ترتيب 0.177 و 0.125×10^-9 cm²/s بود. همچنين در تمامي دماها، مهاجرتDEP بعد از گذشت 90 روز تشخيص داده نشد و DMP مقادير بسيار جزئي را نشان داد. وابستگي ضريب انتشار به دما با استفاده از قانون آرنيوس محاسبه شد و مقدار انرژي فعالسازي براي DIBP، DBP و DEHP به ترتيب 2.82، 2.06 و 1.302J/molL به دست آمد.