تحريک بيولوژيکي و ارتباط فروموني، يک نقش مهم را در فرايندهاي توليدمثل در رفتار پستانداران بازي مي کند. فرومونها در ادرار، مدفوع يا از غدد جلدي مي توانند از طريق سيستم بويايي درک شوند تا هم واکنشهاي درون ريز و هم واکنشهاي رفتاري را برانگيزانند. بر همين اساس هدف از اين مطالعه بررسي اثر فرومون (Z)-9-Tricosene با غلظت هاي مختلف بر ميزان تعداد سلولهاي اسپرماتوگوني، تعداد سلولهاي اسپرماتوسيت اوليه، تعداد سلولهاي لايديگ، قطر لوله اپيديديم و ضخامت غشا لوله اسپرم ساز در موشهاي صحرايي نر نژاد ويستار بود. در اين مطالعه از 4 گروه آزمايشي شامل سه گروه تيمار و يک گروه کنترل استفاده شد. گروه تيمار به ترتيب در شرايط طبيعي آب و غذاي معمولي و تزريق 1ml از سه غلظت مختلف فرومون يعني 100، 200 و 300 ميکروگرم بر کيلوگرم قرار گرفت و گروه شاهد تحت تزريق 1ml آب مقطر قرار داشت. 28 تزريق فرومون مذکور به مدت 8 هفته، يک روز در ميان انجام شد. نتايج اين مطالعه نشان داد پس از تيمار با فرومون جنسي (Z)-9-Tricosene اختلاف معني داري ميان ميانگين تعداد سلولهاي اسپرماتوسيت اوليه و تعداد سلولهاي لايديگ بين چهار گروه مورد بررسي مشاهده گرديد (p<0.05). بنابراين غلظت هاي مختلف فرومون تاثير قابل توجهي بر ميزان تعداد سلولهاي اسپرماتوسيت و لايديگ داشت اما بر ساير متغيرها اختلاف معني داري مشاهده نشد (p>0.05). در واقع غلظت هاي مختلف ماده فرومون تاثير قابل توجهي بر ميزان اسپرماتوگوني، ضخامت غشا لوله اسپرم ساز و قطر لوله اپيديديم نداشت.