مطالعه اثرات تجويز خوراکي نانو ذرات نقره بر برخي بافت هاي حياتي ماهي زبرا (Danio rerio)

زمينه مطالعه: در سال هاي اخير فن آوري نانو بويژه استفاده از اين مواد در آبزي پروري گسترش يافته که داراي تاثيرات مثبت و منفي بر روي آبزيان است. هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر کاربرد و اثرات استفاده مستقيم (تجويز خوراکي) نانو ذرات نقره در جيره غذايي ماهي زبرا (Danio rerio) مي باشد. روش کار: براي سنجش استاندارد بودن نانو ذرات نقره مورد استفاده توسط روش هاي TEM، SEM،EDX و طيف سنجي UV-Vis، در شرايط آزمايشگاهي ويژگي هاي اين کلوئيد با موفقيت ارزيابي گرديد. در مطالعه سميت حاد (LC50 96 ساعته) تعداد 540 ماهي زبرا ( ميانگين وزن 2±0.5)، به 9 تيمار در سه تکرار که در معرض غلظت هاي mg/kgfood0، 10، 50، 100، 200، 400، 600،800 و 1000 قرار گرفتند، تقسيم گرديدند (OECD، 2000) پس از تعيين غلظت کشنده به منظور بررسي ضايعات ميکروسکوپي بافت هاي کبد، روده، آبشش و کليه ماهي زبرا از غلظت هاي زير کشنده (100mg/kgfood، 400،600 و 800) استفاده گرديد. ماده مورد استفاده بصورت همگن با خوراک ماهي زبرا مخلوط شده و به مدت 8 هفته ماهي ها با خوراک مخصوص هر تيمار تغذيه گرديدند. سپس به منظور سنجش نانو ذرات نقره در بافت هاي ماهي از روش هضم مرطوب، با کمک دستگاه کوره گرافيتي استفاده گرديد. نتايج: بر اساس نتايج آزمون هاي سم شناسي حاد ميزان LC50 96 ساعته نانو ذرات نقره در 24، 48، 72 و 96 ساعت به ترتيب mg/kgfood 804.601، 486.637، 323.696، 195.208 محاسبه گرديد. مهمترين ضايعات ميکروسکوپي و هيستوپاتولوژيک به ترتيب در بافت هاي کبد، (پرخوني عروق و سينوزوئيدها، دژنراسيون هپاتوسيت ها)، روده، (همجوشي قسمت هايي از لايه هاي مخاطي روده، تنگ شدن مجراي روده) آبشش و در کليه نيز مشاهده گرديد. بيشترين تجمع زيستي نقره به ترتيب در بافت هاي کبد، آبشش و ماهيچه اتفاق افتاد (p<0.05) تيجه گيري نهايي: با توجه به آسيب هاي مشاهده شده، استفاده از اين نانو ذرات در آبزي پروري و تغذيه ماهيان با اين نانو ذرات به عنوان يک ماده ضد ميکروبي و نيز رهايش آن ها به محيط زيست توصيه نمي شود.