تاثير نوسانات ماهانه دماي آب درياي مديترانه بر نوسان ماهانه بارش هاي شمال غرب ايران

تاثير دماي سطح آب دريا (SST) بر مقدار بارش محدود به ساحل نبوده و نواحي دور از دريا را نيز تحت تاثير قرار مي دهد. تشخيص همبستگي بين SST و بارش نقش موثري در پيش بيني خشکسالي و ترسالي مناطقي که تحت تاثير نوسانات دماي آب قرار مي گيرند خواهد داشت. در پژوهش حاضر به منظور شناخت بهتر از شرايط بارشي، ارتباط نوسان ماهانه SST مديترانه با بارش شمال غرب ايران بررسي مي گردد. پس از مشخص کردن دوره هاي سرد و گرم دماي ماهانه سطح آب درياي مديترانه نسبت به دماي ميانگين آن در دوره آماري (2014-1982)، ميزان همبستگي بين SST و بارش در سطح منطقه محاسبه گرديد. نتايج نشان داد تاثير SST بر نوسان بارش منطقه از نظر زماني و مکاني متفاوت است و بارش ماه هاي مارس، اوريل و مي بيشترين همبستگي (در سطح اطمينان 95 و 99 درصد) را با دماي آب دارد. گرم بودن SST در تمام سطح درياي مديترانه در ماه سپتامبر با کاهش بارش در ماه نوامبر و سرد بودن SST غرب دريا در ماه نوامبر و دسامبر با کاهش بارش اين دو ماه همبستگي نشان داد. بين سرد بودن SST غرب دريا در فوريه و کاهش بارش ماه آوريل، هم چنين سرد بودن SST شرق دريا در ماه مارس و کاهش بارش ماه مارس و ماه مي ارتباط معني داري وجود دارد. هم چنين ارتباط معني داري (در سطح اطمينان 95 تا 99 درصد) بين گرم بودن SST تمام دريا و افزايش بارش ماه آوريل در منطقه شمال غرب مشاهده شد. بطور کلي نتايج اين تحقيق نشان داد هرچند بر اساس رابطه همبستگي بين SST و بارش، شناخت کلي از شرايط بارش امکان پذير مي باشد، معذالک بررسي شرايط سينوپتيک-ترموديناميکي جو چگونگي اين ارتباط را توجيه خواهد کرد.