آسيب شناسي آموزش به زبان فارسي از ديدگاه دبيران و دانش آموزان دبيرستاني کردزبان شهرستان سنقر و کليايي و ارائه راهکارها

هدف اين پژوهش آسيب شناسي آموزش به زبان فارسي بر اساس ديدگاه برنامه درسي چند فرهنگي و مسائل دوزبانگي است. پژوهش از نوع طرح هاي تحقيق به روش آميخته (ترکيبي) و با رويکردي تشريحي است و ازنظر هدف کاربردي است. جامعه آماري شامل 160 دبير و 4023 دانش آموز و نمونه آماري آن 113 دبير و 354 دانش آموزان دبيرستاني کردزبان شهرستان سنقر و کليايي است که به روش نمونه گيري خوشه اي چندمرحله اي و بر اساس جدول کرجسي و مورگان انتخاب شده اند. ابزار پژوهش: الف) پرسشنامه محقق ساخته براي بررسي ديدگاه دانش آموزان و دبيران (شامل 21 گويه بسته پاسخ) در مورد آسيب هاي فرهنگي، دانشي، نگرشي و توانشي است. ب) مصاحبه انفرادي نيمه ساختاريافته با 20 نفر از مسوولان آموزشي و پرورشي و دبيران نمونه که به روش نمونه گيري هدفمند انتخاب شدند. اعتبار پرسشنامه بر اساس ضريب آلفاي کرونباخ براي دبيران 0.75 و براي دانش آموزان 0.76 برآورد گرديد و روايي صوري و محتوايي پرسشنامه و سوالات مصاحبه با نظر کارشناسان و اساتيد گروه علوم تربيتي در حد مطلوب ارزيابي شد. در تجزيه وتحليل داده ها از آمار توصيفي و استنباطي (جدول فراواني، ميانگين، درصد فراواني و آزمون T تک نمونه اي) استفاده شد. يافته ها نشان داد که آموزش به زبان فارسي، يادگيري دانش آموزان را در حيطه هاي دانشي، نگرشي و توانشي با اختلال روبه رو کرده و در مسائل فرهنگي باعث دور شدن دانش آموزان از هويت فرهنگي و بي توجهي به زبان مادري شده است. تحليل داده ها نيز نشان داد که بيشترين آسيب هاي يادگيري به ترتيب معطوف به حوزه دانشي، نگرشي و توانشي است؛ بنابراين براي کاستن اين آسيب ها در دانش آموزان دوزبانه و برقراري عدالت آموزشي شايسته است برنامه درسي چندفرهنگي در نظام آموزشي اجرا شود.