گزارش كوتاه علمي؛ تاثير تراکم بوته، ارتفاع برداشت و کاربرد کود نيتروژنه پس از نخستين چين، بر صفات مورفوفيزيولوژيکي و عملکرد کوشيا (.Kochia scoparia L)

سابقه و هدف: از آنجايي که ايران جزو مناطق خشک و نيمه خشک به شمارآمده و کمبود آب به عنوان يک بحران جدي در کشور تلقي مي شود، بنابراين استفاده از روش هاي به زراعي مانند روش هاي كم آبياري، استفاده از منابع آبياري با كيفيت پايين (شور و لب شور) و استفاده از گياهان خشك زيست و شورزيست (شورپسند) در توليد محصولات كشاورزي اهميت خاصي داشته است. كم آبياري يك راهكار بهينه براي توليد محصولات كشاورزي بوده كه با حذف آبياري ها ي اضافي و كاهش ميزان آب آبياري در هر نوبت بدون تاثير منفي روي سود خالص، باعث افزايش كارايي کاربرد آب مي شود. امروزه يك گياه جايگزين مقاوم به خشكي با گياهان علوفه اي متداول، گياه كوشيا يا جارو بوده كه با استقرار سريع خود در خاک افزون بر ايجاد يك پوشش محافظتي كوتاه عمر مي تواند به عنوان يك علوفه جايگزين به ويژه در مناطقي كه با كمبود توليد علوفه روبه رو هستند استفاده شود. كوشيا گياهي يك ساله و مقاوم به خشكي است كه مي تواند منبع ارزشمندي از علوفه در اكوسيستم هاي در شرايط خشكي توليد کند. رشد سريع کوشيا و مقاومت آن به خشکي گوياي آن است که اين گياه استعداد و ظرفيت بالايي براي معرفي به عنوان يک گياه علوفه اي مهم در مناطق خشک و نيمه خشک دارد.
مواد و روش ها: به منظور بررسي تاثير تراكم بوته، ارتفاع برداشت و کاربرد کود نيتروژنه روي عملكرد ماده خشک و برخي ويژگي هاي زراعي كوشيا (.Kochia scoparia L) آزمايشي به صورت فاكتويل و در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در بهار و تابستان سال 1390 در يک کشتزار تحقيقاتي در شهرستان نيشابور به اجرا در آمد. تيمارهاي مورد بررسي شامل تراکم بوته در سه سطح (20، 30 و 40 بوته در متر مربع)، ارتفاع برداشت در دو سطح (10 سانتي متر از سطح خاک و 20 سانتي متر از سطح خاک) و کود نيتروژن در دو سطح (کاربرد 150 کيلوگرم کود اوره در هکتار پس از نخستين چين و بدون کاربرد کود نيتروژن) بودند.
نتايج و بحث: نتايج نشان داد تاثير تراکم بوته روي وزن خشک برگ و نسبت وزن خشک برگ به ساقه در چين هاي اول و دوم معني دار نشد، در حالي که تاثير آن روي عملکرد، وزن خشک ساقه و شاخص سطح برگ در چين هاي اول و دوم معني دار شد و با افزايش تراکم بوته، اين صفات نيز افزايش معني داري را نشان دادند. تاثير ارتفاع برداشت روي صفات مورد بررسي و نيز تاثير کاربرد کود اوره پس از برداشت چين اول بر روي عملکرد ماده خشک، وزن خشک ساقه و شاخص سطح برگ در چين دوم غيرمعني دار و روي ويژگي هاي وزن خشک برگ و نسبت وزن خشک برگ به ساقه در چين دوم معني دار شد.
نتيجه گيري: در مجموع به نظر مي رسد که تراکم بوته 30 بوته در متر مربع، ارتفاع برداشت 20 سانتي متر از سطح خاک و کاربرد کود نيتروژن پس از برداشت محصول چين اول، عامل هاي موثري در دستيابي به عملکرد و کيفيت مطلوب در علوفه توليدي گياه کوشيا باشند.