ارزيابي ميزان آسيب پذيري شبکه معابر شهري در برابر زمين لرزه (نمونه موردي: شهرک باغميشه تبريز)

قنبري ابوالفضل; سالكي ملكي محمدعلي; قاسمي معصومه

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

جغرافيا و مخاطرات محيطي : 1395 , دوره 5 , شماره 18 ; از صفحه 1 تا صفحه 15 .

عنوان مقاله:

ارزيابي ميزان آسيب پذيري شبکه معابر شهري در برابر زمين لرزه (نمونه موردي: شهرک باغميشه تبريز)

نویسندگان:

قنبري ابوالفضل*, سالكي ملكي محمدعلي, قاسمي معصومه

آدرس:

* دانشگاه تبريز، تبريز، ايران

چکیده:

بعد از وقوع زلزله، کارايي شبکه ارتباطي به علت فروريختن ساختمان ها و احتمال بسته شدن مسيرها به شدت کاهش مي يابد.شهر تبريز به عنوان پنجمين شهر پرجمعيت ايران (طبق سرشماري سال 1390) به خاطر واقع شدن روي پهنه هاي لرزه خيز و چند گسل فعال هميشه با معضل طبيعي وقوع زلزله روبرو بوده است که در اين ميان شهرک باغميشه جزو آسيب پذيرترين نقاط شهر از نظر قرارگيري در مجاورت گسل هاي فعال شهر است و از سوي ديگر به دليل نوساز بودن اين شهرک و ساخت وساز صورت گرفته، يکي از سوال هاي اساسي آن است که ميزان آسيب پذيري شبکه معابر به کار رفته در آن در هنگام زلزله چه مقدار است. اين پژوهش از نوع توصيفي و تحليلي بوده است و در اين راستا در مقاله حاضر ابتدا معيارهاي موثر در آسيب پذيري معابر شهري که عبارتند از درجه محصوريت، تعداد گره ها، قوس معابر، فاصله از مراکز خطر، شيب، مقاومت خاک، گسل و کيفيت سازه اي با استفاده از مطالعات کتابخانه اي و نظرخواهي از متخصصان امر شناسايي شده و با استفاده از مدل فازي-تاپسيس ميزان تاثير هر معيار و زير معيار مشخص شده است. سپس با استفاده از نقشه هاي پايه شهري در مقياس 2000/1، برداشت هاي ميداني و استفاده از تصاوير ماهواره اي هر يک از معيارها به لايه هاي اطلاعاتي مرتبط و هم نام با هر معيار مکاني جهت استفاده در محيط نرم افزار ARC GIS تبديل شدند. در نهايت با تلفيق مدل فازي- تاپسيس و توابع همپوشاني نرم افزار ARC GIS نقشه نهايي که نشان دهنده ميزان آسيب پذيري شبکه معابر شهرک باغميشه است در واحد پيکسل استخراج شده است. نتايج تحقيق حاضر، نشان دهنده آن است که از کل مساحت خيابان ها، 6 درصد از آسيب پذيري بسيار بالا، 22 درصد، آسيب پذيري بالا، 34 درصد از ميزان آسيب پذيري متوسط، 28 درصد از آسيب پذيري کم و 10 درصد از آسيب پذيري بسيار کمي برخوردارند.