بررسي حد نصاب قبولي در درس نشانه شناسي در آزمون باليني ساختارمند عيني دانشجويان پزشکي مشهد در سال 1394

زمينه و هدف: آزمون هاي زيادي در مقاطع و رشته هاي مختلف علوم پزشکي برگزار مي شوند که هدف آنها اندازه گيري ميزان توانمندي دانشجويان است. در آزمون هايي که به نوعي بحث قبولي يا مردودي (ملاک مرجع) دانشجويان مطرح است و قرار است توسط ممتحنين متعددي نمره دهي شود، مهم است که «حداقل نمره قبولي» يا «حد نصاب قبولي» آزمون تعيين گردد تا مرز بين دانشجويان رد و قبول مشخص شود، به اين نمره، «نقطه برش» يا «استاندارد» گفته مي شود. در دانشگاه علوم پزشکي مشهد، سنجش نهايي دانشجويان در درس نشانه شناسي 1 بوسيله آزمون باليني ساختارمند عيني (objective structured clinical examination; OSCE) انجام مي گيرد. روش معمول تعيين حدنصاب قبولي در اين آزمون جهت درس نشانه شناسي1، استفاده از روش نمره ثابت است که در مواردي نتايج ردي و قبولي دانشجويان در آزمون مورد بحث و اختلاف نظر امور آموزش و اساتيد قرار مي گيرد، به همين منظور، در اين تحقيق از چهار روش کوهن، گروه مرزي، رگرسيون مرزي، و هافستي جهت تعيين حدنصاب قبولي در اين آزمون استفاده شده و نتايج آن با روش نمره ثابت (روش مورد استفاده) مقايسه گرديد.
روش کار: آزموني که جهت درس نشانه شناسي 1 در سال 1394 در دانشکده پزشکي مشهد برگزار شد، يک OSCE شش ايستگاهه است. جهت انجام تحقيق، براي تعيين نمره دانشجويان علاوه بر چک ليست نمرات، فرم شماره 1 و شماره 2 نيز تکميل گرديد. در فرم شماره 1 از يک مقياس درجه بندي پنج تايي ليکرت استفاده شد که از ضعيف تا عالي درجه بندي شده بود. نتايج بدست آمده از اين فرم در روش هاي رگرسيون مرزي و گروه مرزي کاربرد دارد. فرم شماره 2، فرمي چهار گزينه اي است که براي روش هافستي مورد استفاده قرار مي گيرد. پس از برگزاري آزمون، نتايج حاصله از فرم ها استخراج و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. جهت تجزيه و تحليل داده ها، از نرم افزار SPSS نسخه 16 استفاده گرديد.
يافته ها: نتايج حاصله نشان داد که نقطه برش بدست آمده به روش کوهن بسيار به عدد مورد استفاده در روش متداول نزديک است. اين بدين معني است که بين نقطه برش بدست آمده با روش کوهن (73.11) و عدد 12 که به عنوان نقطه برش در استفاده از روش ثابت در نظر گرفته مي شود، اختلاف معناداري وجود ندارد، در حالي که روش هاي گروه مرزي و رگرسيون مرزي نمره حد نصاب قبولي بالاتري را به دست مي دهند که اختلاف معناداري را با نقطه برش روش متداول دارد و در واقع دانشجويان بيشتري در اين درس مردود مي شوند. از روش هافستي در اين آزمون نمي توان استفاده کرد، زيرا نتايج معني داري به دست نمي دهد.
نتيجه گيري: با توجه به اينکه اختلاف فاحشي در تعداد قبول شدگان در آزمون ميان روش نمره ثابت و کوهن، و روش گروه مرزي و رگرسيون مرزي وجود دارد، توصيه مي شود از اين دو روش به طور مرسوم استفاده نشود. همچنين، پيشنهاد مي گردد که از چند روش جهت تعيين حد نصاب قبولي ميانگين گرفته شده، و اين عدد به عنوان حد نصاب قبولي آزمون استفاده شود، زيرا در آمار براي بدست آوردن پارامترهاي جامعه نياز به برآوردگري است که کوچکترين واريانس را از ميان تمامي برآوردگرهاي خطي به دست آورده، دقيق و کارا باشد، در آمار نظري، برآوردگر ميانگين از اين سه خصوصيت بهره منداست.