عوامل پيش بيني کننده رفتارهاي تغذيه اي بر اساس تئوري شناختي اجتماعي در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتي و درماني شهر تبريز

سابقه و هدف: تغذيه مادران در طول بارداري عامل کليدي در تضمين سلامت مادر و کودک است. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسي عوامل پيش بيني کننده رفتارهاي تغذيه اي در بين زنان باردار شهر تبريز بر اساس تئوري شناختي اجتماعي انجام شده است.
مواد و روش ها: اين مطالعه تحليلي در سال 1393 با مشارکت 380 زن باردار مراجعه کننده به 10 مرکز بهداشتي درماني شهر تبريز انجام شد که به روش تصادفي چندمرحله اي انتخاب و وارد مطالعه شدند. معيار ورود زنان باردار به اين مطالعه قرار داشتن در محدوده سني 15 تا 45 سال و نداشتن هرگونه بيماري جسمي، روحي حاد و مزمن بود. ابزار گردآوري داده ها شامل پرسشنامه استاندارد رفتارهاي تغذيه اي و پرسشنامه محقق ساخته سازه هاي تئوري شناختي اجتماعي (آگاهي، انتظارات پيامد، ارزش هاي پيامد، خودکارآمدي، حمايت اجتماعي و خودتنظيمي) بود که به روش مصاحبه و خودگزارش دهي تکميل گرديد.
يافته ها: ميانگين سني شرکت کنندگان 27 سال بود. از ميان سازه هاي مختلف تئوري شناختي اجتماعي، انتظارات پيامد (p<0.039)، ارزش هاي پيامد (P<0.046)، آگاهي (P<0.043) و خودتنظيمي (P<0.001) داراي سهم معني داري در تبيين واريانس رفتار تغذيه اي مناسب در بين مادران مورد مطالعه بودند. اين متغيرها در مجموع 16 درصد از واريانس رفتارهاي تغذيه اي را پيش بيني گرديد. در %54.5 افراد مصرف نان و غلات، %73.2 دريافت گوشت و حبوبات، %55.3 مصرف ميوه جات و در %70.5 مصرف سبزيجات کمتر از ميزان توصيه شده بود.
نتيجه گيري: نتايج نشان داد، آگاهي، انتظارات پيامد، ارزش هاي پيامد و خودتنظيمي مي توانند جهت طراحي مداخلات آموزشي براي دستيابي به رفتارهاي تغذيه اي سالم در زنان باردار موثر باشد.