بررسي اهداف تاريخ نگاري و نحوه مشروعيت بخشي مورخان در ديباچه هاي تواريخ سلسله اي و مذهبي از دوره شاه عباس اول تا پايان حکومت صفويان

قاسمي حسين; رحماني فر سيما

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

تاريخ : پاييز 1390 , دوره 6 , شماره 22 ; از صفحه 119 تا صفحه 139 .

عنوان مقاله:

بررسي اهداف تاريخ نگاري و نحوه مشروعيت بخشي مورخان در ديباچه هاي تواريخ سلسله اي و مذهبي از دوره شاه عباس اول تا پايان حکومت صفويان

نویسندگان:

قاسمي حسين, رحماني فر سيما

آدرس:

چکیده:

يکي از اجزاي مهم نسخ خطي تاريخي، ديباچه هاي آن ها است که مي توان با بررسي آن، به اطلاعات ارزشمندي درباره مورخ، نوع نگاه او به حوادث تاريخي، و چگونگي نگرش اهل فن به تاريخ و فلسفه و چيستي آن دست يافت. از آن جا که از دوران شاه عباس اول تا پايان دوره صفويه، متون تاريخي قابل توجهي باقي مانده است، با بررسي ديباچه هاي نسخ خطي اين دوره-که با تحولات چشمگيري از لحاظ تاريخي، فرهنگي و سياسي همراه بوده- مي توان به درک عميق تري از نگاه مورخين به تاريخ و هدف تاريخ نگاري در يک دوره تاريخ ساز نائل شد. هدف پژوهش حاضر، استخراج و مقايسه اطلاعاتي از ديباچه اين نسخ، در خصوص نوع نگاه مورخين تواريخ سلسله اي و مذهبي به تاريخ و فلسفه آن، و چگونگي مشروعيت بخشي آنان به پادشاهان و زمامداران زمانه است. از اين طريق، مي توان چشم اندازي از اوضاع و شرايط فرهنگي حاکم بر فن تاريخ نگاري ارائه نمود؛ و پاسخي براي اين سوال يافت که فرمانروايان زمانه و مولفين کتب تاريخي، هر يک چه هدفي از سفارش و نگارش يک اثر تاريخي داشته اند؟ و اين اهداف در کتب تاريخي سلسله اي و مذهبي چه اشتراکات و تفاوت هايي دارد و چرا؟

کلید واژه:

ديباچه(Q3)نسخه هاي خطي تاريخي(Q3)تواريخ سلسله اي(Q3)تواريخ عمومي(Q2)دوره صفويه(Q2)