جريان جنگ جهاني دوم و سقوط رضا شاه در شهريور سال 1320 ه ش، به اشغال ايران توسط نيروهاي شوروي، انگليس و آمريکا منجر شد. همچنين، موجب ايجاد فضاي باز سياسي همراه با فعاليت احزاب در سراسر مملکت گرديد. در اين اوضاع پرتنش، انتخابات مجلس در چهاردهم صورت گرفت و مجلس ششم اسفند سال 1322 ه ش گشايش يافت. از همان اولين جلسه، نمايندگان با معضلات متعدد و غامضي روبه رو شدند. يکي از آن ها مساله آذربايجان و تشکيل حزب دموکرات و حکومت خودمختار در تبريز بود. مخالفت علني حزب دموکرات آذربايجان با حکومت مرکزي که در مجلس شوراي ملي مطرح شد، موجب شگفتي و برانگيختگي نمايندگان گرديد. اين مقاله بر آن است که کنش و واکنش مجلس را در خصوص مساله آذربايجان در دوره چهاردهم مجلس شوراي ملي مورد بررسي قرار دهد.