ارزيابي مقاومت ارقام و لاين هاي گندم نسبت به بيماري لکه برگي سپتوريايي در مراحل گياهچه اي و گياه کامل

فلاحي مطلق سميه; روح پرور رامين; كيا شعبان; زماني زاده حميدرضا

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

مجله به نژادي نهال و بذر (نهال و بذر) : 1394 , دوره 31-1 , شماره 3 ; از صفحه 509 تا صفحه 529 .

عنوان مقاله:

ارزيابي مقاومت ارقام و لاين هاي گندم نسبت به بيماري لکه برگي سپتوريايي در مراحل گياهچه اي و گياه کامل

نویسندگان:

فلاحي مطلق سميه, روح پرور رامين*, كيا شعبان, زماني زاده حميدرضا

آدرس:

* موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج

چکیده:

در اين تحقيق مقاومت 230 رقم تجاري و لاين اميدبخش گندم نسبت به قارچ عامل بيماري لکه برگي سپتوريايي (Mycosphaerella graminicola) در مرحله گياهچه اي در گلخانه هاي واحد بيماري هاي غلات موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر، کرج و در مرحله گياه کامل در مزرعه ايستگاه تحقيقاتي گرگان مورد بررسي قرارگرفت. ارزيابي مقاومت گياهچه اي با استفاده از سه پاتوتيپ پرآزار (High virulent) قارچ عامل بيماري انجام شد. ژنوتيپ هاي گندم در مرحله يک برگي به صورت جداگانه با سوسپانسيون اسپور پاتوتيپ هاي قارچ مايه زني شد و واکنش گياهچه اي 21 روز پس از مايه زني به صورت درصد سطح نکروتيک برگ و درصد پوشش پيکنيد مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج ارزيابي مقاومت گياهچه اي نسبت به پاتوتيپ هاي 87001، 87051 و 88005 نشان داد که به ترتيب 49، 25 و 34 درصد ارقام و لاين هاي مورد آزمايش مقاوم بوده و بقيه ژنوتيپ ها داراي درجات مختلفي از واکنش حساسيت بودند. رقم دريا و لاين هاي S-87-1، S-87-10، S-87-15، S-87-16، S-87-17، S-87-18، S-87-20، S-87-22، C-86-1، C-86-5، C-85-4، C-85-6، C-85-9، C-81-10، C-80-4، N-86-12، N-83-3 و M-85-16 و نسبت به هر سه جدايه قارچ مقاوم تشخيص داده شدند. ارزيابي مقاومت گياه کامل بر اساس مقياس دو رقمي 99-00 نشان داد که 39 درصد ژنوتيپ ها مقاوم بودن د. با توجه به نتايج به دست آمده از واکنش گياهچه اي و گياه کامل، بيش از 50 درصد ارقام و لاين ها نسبت به جدايه هاي اين بيماري حساسيت نشان دادند. ژنوتيپ هاي داراي مقاومت قابل قبول مي توانند در برنامه هاي به نژادي گندم به عنوان منابع مقاومت مورد استفاده قرار گيرند.