بررسي اثرات مستقيم و غيرمستقيم سرمايه انساني بر رشد فعاليتهاي اقتصادي ايران

تشکيل سرمايه فيزيکي و سرمايه انساني بعنوان عامل اصلي تعيين کننده رشد و توسعه اقتصادي مورد تاکيد اقتصاددانان بوده است. در دهه هاي 1960 و 1970 محققين و سياستگذاران اثر انباشت سرمايه فيزيکي را بيشتر از عوامل ديگر بر رشد اقتصادي تبيين مي کردند. اما به مرور زمان حيطه سرمايه و کاربرد آن دررشد و توسعه در مطالعات نظري و کاربردي به سرمايه هاي انساني، اجتماعي و فردي نيز کشيده شده است. در اين مطالعه از مدل رشد درونزاي لوکاس و الگوي داده- ستانده براي بررسي نقش سرمايه انساني بر رشد اقتصادي ايران طي دوره 1355-85 استفاده شده است. در بررسي اثر مستقيم سرمايه انساني بر رشد اقتصادي، از تابع توليد با لحاظ سرمايه انساني و روش مدلسازي داده هاي تابلويي و جهت بررسي اثر غيرمستقيم از الگوي داده- ستانده سال 1380 اقتصاد ايران استفاده شده است. نتايج نشان مي دهد که اثر سرمايه انساني بصورت مستقيم و غيرمستقيم بر رشد اقتصادي در اکثر فعاليت ها مثبت و معني دار مي باشد و بيشترين اثر مستقيم و غيرمستقيم سرمايه انساني مربوط به بخش آب و برق و گاز مي باشد.