تعيين سن، منشا و جايگاه تکتونيکي توده هاي نفوذي جنوب سبزوار

در پژوهش حاضر، تکامل ژئوشيميايي و سن توده هاي نفوذي بخش مرکزي کمان ماگمايي شمال شرقي ايران در جنوب سبزوار (استان خراسان رضوي) بررسي شده است. شواهد ژئوشيمايي بيانگر ماگماتيسم مرتبط با قوس هاي آتشفشاني و پهنه فرورانش در اين منطقه است. ترکيب توده ها از گرانيت تا ديوريت و گابرو تغيير مي کند. بر اساس کاني شناسي و مقادير بالاي حساسيت مغناطيسي (بيشتر از 400´10-5) توده هاي گرانيتوئيدي به عنوان گرانيتوئيدهاي سري مگنتيت و نوع I طبقه بندي مي شود. از نظر شيميايي از نوع متاآلومينوس تا پرآلومينوس و غني شدگي از عناصر با شدت ميدان پايين (LILE) مانند: K، Rb و Th و تهي شدگي از عناصر باشدت ميدانبا? (HFSE) نظير: Nb، P و Ti نشان مي دهد و به سري توله ايتي تعلق دارد. مقدار اندک La/Yb)N)، مقدار پايين نسبت Sr/Y و ناهنجاري منفي Eu همگي معرف ماگماتيسم نوع جزاير قوسي کلاسيک است. رفتار عناصر کمياب توده هاي اسيدي و حد واسط الگوي تقريبا مسطح (0.97 تا La/Sm_pm=2.57) است و خارج از محدوده پايداري گارنت را نشان مي دهد و بنابراين، سنگ منشا آن از نوع اکلوژيتي يا گارنت آمفيبوليتي نيست. ژئوشيمي عناصر فرعي و کمياب بيانگر خاستگاه ماگما در فشار نسبتا کم (عمق کم) است. بررسي هاي سن سنجي با روش اورانيوم-سرب در زيرکن بر روي توده گرانيت-گرانوديوريتي بيانگر سن 97 تا 100 ميليون سال (کرتاسه مياني) است. نسبت ايزوتوپ اوليه ⁸⁷Sr/Sr⁸⁶ و مقدار eNd به ترتيب 0.7049 و +4.5 است.