برآورد رابطه بلندمدت بين مرگ و مير کودکان زير يک سال و عوامل فقر، شهرنشيني و توليد ناخالص داخلي سرانه در ايران

تامين، حفظ و ارتقاء سطح سلامت کودکان زير يک سال به عنوان يک گروه آسيب پذير در خدمات بهداشتي درماني جايگاه ويژه اي دارد. ميزان مرگ و مير کودکان زير يک سال از جمله گوياترين شاخص هاي توسعه جوامع مختلف است. هدف پژوهش حاضر، برآورد رابطه بلندمدت بين مرگ و مير کودکان زير يک سال و عوامل فقر، شهرنشيني و توليد ناخالص داخلي سرانه در ايران در فاصله زماني 1348 تا 1389 است. براي تحليل موضوع از تابع عکس العمل ضربه اي و تجزيه واريانس بر اساس روش خودتوضيح برداري و آزمون هم انباشتگي جوهانسن - جوسيليوس استفاده شده است. بر اساس نتايج به دست آمده از اين روش، اثرگذاري ضرايب متغيرها بر اساس مباني نظري مورد انتظار و از نظر آماري معني دار بودند. نتايج پژوهش حاکي از آن است بود که در بلندمدت، يک درصد افزايش در فقر باعث افزايش 0.61 درصد در مرگ و مير کودکان زير يک سال شده و يک درصد افزايش در هر يک از متغيرهاي شهرنشيني و توليد ناخالص داخلي سرانه به ترتيب باعث کاهش 2.04 و 0.43 درصد در مرگ و مير کودکان زير يک سال مي شود. هم چنين نتايج بر اساس ضريب جمله تصحيح خطا، حاکي از آن بود که در هر دوره حدود 0.07 از عدم تعادل کوتاه مدت، براي رسيدن به تعادل بلندمدت تعديل مي شود.