استفاده از شاخص تن سنجي براي غربالگري عوامل خطر بيماريهاي قلبي- عروقي

عزيزي فريدون; اسماعيل زاده احمد; ميرميران پروين; شيوا نيلوفر

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پايش : بهار 1383 , دوره 3 , شماره 2 ; از صفحه 97 تا صفحه 108 .

عنوان مقاله:

استفاده از شاخص تن سنجي براي غربالگري عوامل خطر بيماريهاي قلبي- عروقي

نویسندگان:

عزيزي فريدون*, اسماعيل زاده احمد, ميرميران پروين, شيوا نيلوفر

آدرس:

* تهران، اوين، بيمارستان طالقاني، طبقه دوم، مركز تحقيقات غدد درون ريز و متابوليسم، گروه غدد درون ريز و متابوليسم، دانشكده پزشكي، دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي

چکیده:

شناسايي بهترين شاخص ساده تن سنجي جهت غربالگري مناسب براي عوامل خطر بيماريهاي مزمن در هر جامعه اي ضروري به نظر مي رسد. اين مطالعه با هدف ارزيابي مقايسه اي شاخصهاي تن سنجي جهت پيشگويي عوامل خطر بيماريهاي قلبي- عروقي در زنان ساكن منطقه 13 تهران صورت گرفت. مطالعه مقطعي حاضر برروي 5073 زن 74-18 ساله شركت كننده در مطالعه قند و ليپيد تهران كه به طور تصادفي از ساكنين منطقه 13 تهران انتخاب شده بودند صورت گرفت. اطلاعات دموگرافيك جمع آوري شد و شاخصهاي تن سنجي طبق دستور العملهاي استاندارد اندازه گيري و محاسبه شدند. حدود مرزي مورد استفاده براي دوركمر، نمايه توده بدن، نسبت دور كمر به باسن (Waist to Hip Ratio-WHpR) و دور كمر به قد (Waist to Height Ratio-WHtR) به ترتيب80 cm ، 25 kg/m²، 0.8 و 0.5 بود. ارزيابي فشار خون به روش استاندارد صورت گرفت و پرفشاري خون بر طبق معيارهاي Joint National Commitee VI تعريف شد. فراسنج هاي بيوشيميايي در نـمونه خون ناشــتا اندازه گيري شدند. ديابت به صورت FBS?126 mg/dl، يا قند خون دو ساعته بزرگتر يا مساوي 200 mg/dl و ديس ليپيدمي بر اساس Adult Treatment Panel II تعريف شد. وجود «حداقل يك عامل خطرساز» از چهار عامل عمده خطرساز بيماريهاي قلبي- عروقي (پرفشاري خون، ديسليپيدمي، ديابت و استعمال دخانيات) نيز ارزيابي شد. ميانگين سني زنان مورد مطالعه 6/14±9/39 سال و ميانگين دور كمر، BMI، WHpR و WHtR آنها به ترتيب86.5±13.5 cm و 27.1±1.5 kg/m²، 0.83±0.08 و 08/0±83/0 و 08/0±55/0 بود. در مورد تمام عوامل خطرساز، بيشترين شانس ابتلا به آن عامل خطرساز مربوط به افرادي مي شد كه داراي دور كمر غير طبيعي بودند. در هر دو رده سني 39-18 سال و 74-40 سال، دور كمر بيشترين حساسيت و ويژگي را جهت پيشگويي عوامل خطرساز دارا بود. بيشترين سطح زير منحني Receiver Operative curve (ROC) نيز در تمام موارد به دور كمر مربوط مي شد. دور كمر درصد بالايي از پيشگويي صحيح را جهت ابتلا به عوامل خطر ساز در مقايسه با ساير شاخص هاي تن سنجي ديگر دارا بود. يافته ها نشان مي دهند كه در جامعه رنان ساكن منطقه 13 تهران، دور كمر شاخص بهتري براي غربالگري عوامل خطرساز بيماريهاي قلبي عروقي مي باشد.