سابقه و هدف: هيدروكربنها از دسته آلاينده هاي هوا محسوب مي گردد. با توجه به عدم تحقيق در خصوص ميزان آنها در هواي شهر همدان، مطالعه اخير با هدف بررسي مقايسه اي غلظت بعضي هيدروكربنهاي هواي شهر همدان و روستاي امام زاده محسن انجام شد.
مواد و روشها: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي است. دركل از شهر همدان 44 نمونه هوا به طور تصادفي در دو فصل (تابستان و پاييز) گرفته شد و براي مقايسه، 9 نمونه از هواي روستاي امام زاده محسن كه داراي هواي تقريبا پاك مي باشد، جمع آوري شد. براي نمونه برداري از لوله كربن فعال استفاده گرديد و پس از استخراج آلاينده ها به وسيله دستگاه GC مجهز به آشكارساز FID آناليز گرديد.
يافته ها: در اين بررسي 8 هدروكربن در هواي شهر همدان و 2 هيدروكربن در هواي روستا شناسايي شد. نتايج نشان داد كه غلظت آلاينده ها در هواي شهر همدان و روستا به طور معناداري با هم تفاوت دارند (P<0.01). ميانگين غلظت بنزن در هواي شهر 144.5mµg/m3 بود كه بيش از8.9 برابر حداكثر غلظت مجاز مي باشد. همچنين نتايج نشان داد كه ميانگين غلظت ان - هگزان، بنزن و تولوئن در هواي شهر همدان به ترتيب معادل 5.08، 144.123 و 152.58 ميكروگرم بر متر مكعب هوا مي باشد. مجموع 8 هيدروكربن اندازه گيري شده به تنهايي بيش از استاندارد USEPA براي كل هيدروكربن مي باشد. (P<0.01)
بحث: با توجه به نتايج اين پژوهش مي توان نتيجه گرفت كه پيشگيري از آلودگي هوا براي شهر همدان ضروري است و نيازمند به طراحي يك سيستم مديريت مناسب، برنامه ريزي صحيح و سريع، شبكه سيستم اندازه گيري و ارتقاي سطح آگاهي مردم مي باشد.