بررسي اهميت انرژي منطقه خليج فارس در راهبردهاي سياسي و امنيتي ايالات متحده آمريکا

طاهري ابوالقاسم; زارع مهدي

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

تحقيقات سياسي و بين المللي : بهار 1391 , دوره 4 , شماره 10 ; از صفحه 1 تا صفحه 32 .

عنوان مقاله:

بررسي اهميت انرژي منطقه خليج فارس در راهبردهاي سياسي و امنيتي ايالات متحده آمريکا

نویسندگان:

طاهري ابوالقاسم, زارع مهدي

آدرس:

چکیده:

فروپاشي شوروي و مطرح شدن ايالات متحده در قالب قدرت هژمون، همزمان با تغيير ساختارهاي قدرت در نظام بين الملل همراه گرديد. با توجه به گسترش موضوعيت و اهميت اقتصاد در ساختار جديد، دغدغه هاي امنيتي به جد با دغدغه هاي اقتصادي گره ناگسستني پيدا نموده و سياست نوين ما بعد جنگ سرد، بر اساس شاکله منسجمي از رابطه امنيت و اقتصاد نمود پيدا کرده است. در اين شرايط، نقش انرژي در اقتصاد بين الملل، نقشي انکارناپذير و برجسته تلقي مي شود. وابستگي ايالات متحده به مساله انرژي، علي رغم گسترش و توسعه انرژي هاي نو و مخصوصا انرژي خليج فارس از يک سو و تلاش رقباي نوظهور براي ايجاد پيوندهاي استراتژيک با کشورهاي منطقه از سوي ديگر، اين کشور را به اتخاذ استراتژي ايجاد حلقه کنترلي بر منطقه و تسلط بر منابع کمياب حياتي رهنمون ساخته است. توجه به رشد فزاينده تقاضاي انرژي اتحاديه اروپا، چين، هند و ژاپن و تلاش هاي گسترده روسيه براي ايجاد مونوپولي انرژي جهت تاثير بر سياست قدرتهاي مزبور، احتمال ايجاد فرآيندهاي سياسي اتحاد و ائتلاف خارج از کنترل را براي قدرت هژمونيک آمريکا متصور ساخته است. به موازات اين دغدغه ها، فعاليت هاي بازيگران غيردولتي آشوب طلب و با حمايت برخي از دولت هاي منطقه، در منطقه مزبور، نظام بين المللي کنوني را که نه بر اساس موازنه قدرت، بلکه بر اساس هژموني شکل گرفته است، با مخاطرات جدي مواجه نموده است. بدين ترتيب، ماموريت اصلي واشنگتن را مي توان حفظ جايگاه خود در بازي رقابت گونه جديد و در صورت لزوم حذف اصل رقابت از عرصه منطقه اي کارکردي خليج فارس و تشکيل ساختاري جديد براي نهادينه کردن ارزشهاي آمريکايي و مبارزه با عوامل و عناصر نهادينه شده ايجاد کننده بي ثباتي امنيتي قلمداد نمود. القاي ترس شديد از موضوع تروريسم در کنار مبارزه با اين معضل شوم، روشي واقع گرايانه براي نيل به اهداف مذکور محسوب مي گردد.

كلید واژه:

انرژي(Q2)زير سيستم خليج فارس(Q2)خاورميانه بزرگ(Q2)رقباي نوظهور(Q2)مبارزه با تروريسم(Q2)