تمايز نفس و بدن و تبعات آن در مکاتبات ميان دکارت و اليزابت

شهرآييني سيدمصطفي; مصباحي جمشيد پرستو

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

متافيزيك (مجله دانشكده ادبيات و علوم انساني اصفهان) : بهار و تابستان 1391 , دوره 48 , شماره 13 ; از صفحه 1 تا صفحه 14 .

عنوان مقاله:

تمايز نفس و بدن و تبعات آن در مکاتبات ميان دکارت و اليزابت

نویسندگان:

شهرآييني سيدمصطفي, مصباحي جمشيد پرستو*

آدرس:

چکیده:

در قرن هفدهم در کنار ظهور متفکران دوران سازي که تاثير مهمي در جهت دهي به جريان تفکر در عصر خود و اعصار بعدي داشتند، امکان رشد فکري زنان بزرگي نيز فراهم شد که به لحاظ استعداد و توانايي عقلاني، از زنان هم دوره جامعه خود به مراتب برتر بودند. اين امکان در شرايطي به وجود آمد که زن در آن روزگار به هيچ وجه جايگاه قابل توجهي نداشت اما کساني مثل شاهزاده اليزابت، ملکه بوهميا، توانستند با استفاده از اعتبار خانوادگي و استعداد فردي به مباحثه با بزرگترين و نامي ترين متفکر و فيلسوف زمان خود، رنه دکارت بپردازند. اليزابت در مواجهه با يکي از مهمترين مسايل فلسفي مطرح براي دکارت يعني مساله تمايز ميان نفس و بدن، به کندوکاو فلسفي پرداخت و ماحصل تلاش فکري خويش را در اين باره در قالب نامه هايي براي دکارت فرستاد و پرسش هايي از او پرسيد. در مکاتبات ميان اليزابت و دکارت آنچه بيش از هر چيزي توجه خواننده را به خود جلب مي کند، تقابل سنت ارسطويي/ دکارتي است اين تقابل را در خصوص تعريف حرکت، جوهر، نفس و حيات مي توان به خوبي مشاهده کرد. ما وقتي به اهميت مکاتبات اليزابت و دکارت به درستي پي مي بريم که بدانيم جوهره پرسش هاي اليزابت از دکارت، يعني نحوه تعامل نفس و بدن، همان چيزي است که توجه فيلسوفان مطرح و بزرگ بعد از دکارت را مانند لايب نيتس، مالبرانش، اسپينوزا، بارکلي و هيوم به خود جلب کرد و سبب شد هر کدام از آنان به نوعي براي يافتن راه حل اين معضل بزرگ در نظام دکارتي، نظام هاي فلسفي تازه اي را پي بيفکنند.

كلید واژه:

تمايز نفس و بدن(Q2)وابستگي علي(Q2)وابستگي مابعدالطبيعي(Q2)امتداد(Q2)حرکت(Q2)جوهر(Q3)