بررسي واکنش گونه راش به برخي متغيرهاي محيطي با استفاده از تابع بتا و مقايسه آن با تابع گوسي (مطالعه موردي: جنگل آموزشي و پژوهشي خيرود)

اين پژوهش در بخش هاي پاتم، نم خانه، گرازبن، چلير و بهاربن جنگل خيرود نوشهر متعلق به دانشکده منابع طبيعي دانشگاه تهران صورت گرفت. به اين منظور در تيپ هايي که در آنها گونه راش غالب بود، به روش تصادفي - طبقه بندي 190 قطعه نمونه دايره اي به مساحت 1000 مترمربع پياده و در هر يک از آنها تعداد پايه هاي راش با قطر بيشتر از 7.5 سانتي متر، ارتفاع از سطح دريا و درصد شيب اندازه گيري و ثبت شد. همچنين در مرکز هر قطعه نمونه، از عمق 10-0 سانتي متري، نمونه برداري خاک صورت گرفت و متغير بافت خاک، وزن مخصوص ظاهري و درصد رطوبت اشباع اندازه گيري شد. سپس تابع بتا و گوسي در چارچوب مدل خطي تعميم يافته به هر يک از متغيرهاي محيطي مورد بررسي برازش داده شد. با استفاده از درصد انحراف توجيه شده و مقايسه شکل منحني حاصل از توابع گوسي و بتا، دو تابع ارزيابي شدند. تابع بتا نشان داد که براي ارتفاع از سطح دريا گونه راش داراي رفتاري چوله به چپ است. مقدار اپتيمم و دامنه اکولوژيک براي متغير ارتفاع به ترتيب 1420 و 2150-300 متر تعيين شد. از نظر شيب، اين گونه داراي اپتيمم 40 درصد و دامنه اکولوژيک 80-0 درصد است و رفتاري تک نمايي و متقارن نشان مي دهد. مقدار بهينه درصد شن، رس و سيلت به ترتيب 25، 43 و 35 درصد محاسبه شد. دامنه بوم شناختي گونه راش براي شن (48-1 درصد)، رس (58-20 درصد) و سيلت (55-17 درصد) برآورد شد. به کارگيري تابع بتا نشان داد که گونه راش نسبت به وزن مخصوص ظاهري، رفتاري تک نمايي اما چوله به راست دارد و براي متغير درصد رطوبت اشباع منحني واکنش، تک نمايي و متقارن است. مقدار بهينه وزن مخصوص ظاهري خاک و درصد رطوبت اشباع با استفاده از تابع بتا به ترتيب 1.6 گرم بر سانتي متر مکعب و 50 درصد محاسبه شد. بر اساس نتايج، هر چند اختلاف تابع گوسي و تابع بتا بر اساس درصد انحراف توجيه شده خيلي چشمگير نيست، تابع بتا توانسته است منحني هاي چوله دار را به خوبي نمايان کند. در اين تحقيق، گونه راش نسبت به متغيرهاي مورد بررسي هميشه رفتار گوسي نشان نداد و مي توان اين فرض را که گونه راش نسبت به متغيرهاي محيطي رفتاري تک نمايي و گوسي دارد رد کرد.