بررسي ارتباط پلي مورفيسم Q192R ژن پاراکسوناز 1 (PON1) با ترکيبات ليپوپروتئين با دانسيته بالا (HDL) در بيماران درمان شده با لواستاتين

زمينه و هدف: وظيفه آنتي اکسيداني HDL به عهده آنزيم پاراکسوناز  (PON1) 1مي باشد. استاتين ها بر غلظت و بيان ژن PON1 تاثيرگذار هستند. لذا اسيدهاي چرب تشکيل دهنده فسفوليپيدها را در HDL دچار تغيير مي کنند. اين مطالعه با هدف، بررسي اثر لوواستاتين بر فعاليت پاراکسوناز 1 خون و تاثير بر ترکيبات فسفوليپيدي HDL در ژنوتيپ هاي پلي مورفيسم Q192R انجام شده است.
روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي تحليلي، 131 نفر داراي LDL بالاي 130 mg/dl (گروه مورد) و 134 نفر دارايLDL  کمتر از 130 mg/dl (گروه شاهد) از افراد مراجعه کننده به کلينيک داخلي بيمارستان آيت اله کاشاني شهرکرد به روش در دسترس انتخاب شدند. گروه مورد طبق نظر متخصص به دو گروه دريافت کننده لواستاتين (76 نفر) و گروهي که هيچ دارويي دريافت نکردند (55 نفر) تقسيم شدند. در مرحله اول از تمامي افراد 76 ml خون ناشتا گرفته شد و سطح سرمي گلوکز، کلسترول توتال، تري گليسريد، HDL-C، LDL-C، کراتينين، آپوليپوپروتئين A1، آپوليپوپروتئين B،LDL  اکسيد شده (OxLDL)، فعاليت پاراکسونازي و آريل استرازي PON1 اندازه گيري شد. ژنوتيپ هاي پلي مورفيسم Q192R با استفاده از روش PCR-RFLP مشخص گرديد. 2 ماه پس از درمان در افراد دريافت کننده لواستاتين مجددا پروفايل هاي ليپيدي و فعاليت آنزيم پاراکسوناز و ترکيب اسيدهاي چرب اندازه گيري شد. نتايج حاصل با استفاده از آزمون هاي آماري در نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.
يافته ها: به دنبال مصرف لواستاتين فعاليت پاراکسونازي PON1، درصد اسيد استئاريک، اسيد اولئيک، اسيد لينولئيک و اسيد ايکوزوپنتانوئيک نسبت به قبل از درمان افزايش نشان داد. فراواني آلل Q در گروه شاهد 0.77 و در گروه مورد 0.70 بود (P=0.24) همچنين درصد اسيد اولئيک، اسيد لينولئيک، اسيد ايکوزوپنتانوئيک و فعاليت پاراکسونازي بعد از درمان در ژنوتيپ QR/RR نسبت به QQ افزايش بيشتري نشان داد.
نتيجه گيري: بر طبق يافته هاي اين مطالعه درمان بيماران با استفاده از لواستاتين در افراد داراي آلل R (QR/RR) با افزايش فعاليت پاراکسونازي و تغيير اسيدهاي چرب غير اشباع در فسفوليپيدهاي HDL باعث تغيير ماهيت اين ذرات شده و ممکن است باعث افزايش نقش اين ذرات در کاهش بيماري هاي قلبي و عروقي شود.