بررسي عوامل سازماني مرتبط با رعايت حقوق بيماران از ديدگاه پرستاران و بيماران در بيمارستان هاي وابسته به دانشگاه علوم پزشکي شهر ايلام

حقوق بيمار يکي از محور هاي شاخص در تعريف استانداردها جهت اعمال حاکميت خدمات باليني است. به طوري که واژه حقوق در تمام زبان ها به معناي آنچه راست و سزاوار است، تعريف مي شود. حقوق بشر وحقوق بيمار نيز به همين شکل تعريف مي شوند. لذا ديدگاه پرستاران و بيماران نسبت به عوامل سازماني مرتبط بارعايت حقوق بيماران در اجراي اين حقوق حائز اهميت است. پژوهش حاضر با هدف تعيين عوامل سازماني مرتبط با رعايت حقوق بيماران از ديدگاه پرستاران و بيماران صورت گرفته است. اين پژوهش يک مطالعه توصيفي تحليلي است که طي آن 60 پرستار و 160 بيمار از بخش هاي داخلي و جراحي بيمارستان هاي آموزشي دانشگاه علوم پزشکي ايلام جامعه پژوهش را تشکيل دادند. نمونه گيري با روش سرشماري انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه اي مشتمل بر 40 سوال براي جامعه بيماران و 36 سوال براي جامعه پرستاران بود. براي تعيين اعتبار پرسشنامه از اعتبار محتوي و اعتبار صوري و براي تعيين پايايي از روش آزمون مجدد استفاده شد. جمع آوري اطلاعات بيماران، از طريق مصاحبه پژوهشگر با واحد هاي مورد پژوهش کامل گرديد ودر جامعه پرستاران توسط خود آن ها تکميل گرديد. اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزار SPSS 16 مورد تحليل قرارگرفت. يافته هاي اين پژوهش نشان داد که از ديدگاه پرستاران ارائه مراقبت، به موقع با ميانگين وزني 2.80 (86.7 درصد) و از ديدگاه بيماران ارائه مراقبت، همراه با احترام با ميانگين وزني 2.49 (73.1 درصد) از اهميت بيشتري برخوردار بودند. همچنين مهم ترين عوامل سازماني مرتبط با رعايت حقوق بيمار از ديدگاه پرستاران تناسب تعداد پرستار با بيمار با ميانگين وزني 2.90 (91.7 درصد) بود. اين در حالي است که ازديدگاه بيماران عبارت احساس امنيت رواني در پرستاران بر رعايت حقوق بيماران با ميانگين وزني 2.91 (93.1 درصد) از بيشترين اهميت برخوردار است. با توجه به نتايج پژوهش بين ديدگاه پرستاران و بيماران مورد مطالعه از رعايت حقوق بيمار تفاوت وجود دارد، اما اختلاف قابل توجهي ميان ديدگاه دو گروه در مورد عوامل سازماني مرتبط با رعايت حقوق بيمار به چشم نمي خورد. پيشنهاد مي شود پژوهش هاي مشابهي از ديدگاه ساير کادر درماني، نظير پزشکان و ماماها انجام گيرد.