به منظور بررسي تنوع ژنتيکي و تعيين رابطه بين عملکرد و برخي صفات مورفولوژيکي، تعداد 648 نمونه لوبياي معمولي از کلکسيون حبوبات بانک ژن دانشکده کشاورزي، در قالب طرح مقدماتي آگمنت بدون تکرار، مشتمل بر 13 بلوک در دو شرايط آبياري معمولي و آبياري محدود در مزرعه تحقيقاتي دانشکده کشاورزي دانشگاه تهران در کرج، در سال 1388 مورد بررسي قرار گرفت. صفات مورد بررسي در اين آزمايش شامل تعداد روز تا 50% گل دهي، روز تا رسيدگي کامل، طول دوره پرشدن غلاف، تعداد بذر در غلاف، وزن صددانه و عملکرد در هکتار بود. ميانگين، انحراف معيار، دامنه تغييرات و ضريب تنوع فنوتيپي براي هر صفت در هر دو شرايط، محاسبه و تنوع زيادي براي هر صفت مشاهده شد. مقادير ضريب همبستگي ساده بين صفات مختلف در دو شرايط آبياري نشان داد که عملکرد کل با صفات مورد بررسي همبستگي معني داري دارد، بنابراين از آن ها مي توان در برنامه هاي به نژادي به منظور افزايش عملکرد بهره جست. نتايج حاصل از تجزيه به مولفه هاي اصلي بر اساس چرخش وريمکس نشان داد که در شرايط آبياري معمولي و محدود سه مولفه اصلي به ترتيب 72.57% و 73.37% از تغييرات کل داده ها را توجيه کردند. براي تعيين دوري و نزديکي ژنوتيپ ها و همچنين گروه بندي آن ها بر مبناي صفات مورد بررسي، تجزيه خوشه اي با روش UPGMA و با استفاده از مربع فاصله اقليدسي انجام شد که در نتيجه ژنوتيپ ها در هشت کلاستر مجزا گروه بندي شدند.