شاعران کودک و نوجوان ايران از ميان انواع ادبي، بيشتر به ادبيات غنايي، تعليمي و حماسي توجه کرده اند. از اين رو نقش مايه هاي عاطفي همچون: مادر، پدر، معلم و ...، در شعر کودک و نوجوان فراوان است. چندين منظومه حماسي نيز براي کودک و نوجوان سروده شده است، از جمله: منظومه آرش کمان گير از سياووش کسرايي و منظومه ظهر روز دهم از قيصر امين پور.
به دليل اهميت زياد مساله تعليم و تربيت، اشعار تعليمي فراواني نيز براي کودکان سروده شده است، به ويژه در دوران مشروطه که عصر توجه به تعليم و تربيت کودکان است. نسيم شمال و ايرج ميرزا در دوره مشروطه بيش از شاعران ديگر به تعليم و تربيت کودکان و نوجوانان در اشعارشان پرداخته اند، اما در دوره کنوني بيشتر شاعران کودک به اين مساله، توجه کرده اند.
مهم ترين موضوعات شعر کودک و نوجوان در دوره معاصر، شامل مسايل اخلاقي، اجتماعي، علمي و فرهنگي و پايداري و اصلي ترين درون مايه هاي اشعار تعليمي، آموزش خداشناسي، احترام به پدر و مادر، تاکيد بر دوستي و علم آموزي و ... است. در اين جستار، جنبه هاي گوناگون ادبيات تعليمي و موضوعات اجتماعي شعر کودک و نوجوان با واکاوي و تحليل مهم ترين اشعار کودکانه از دوره مشروطه تا امروز بررسي مي شود.