بررسي آثار تکانه هاي داخلي و خارجي بر تورم در ايران

در اين تحقيق آثار تکانه هاي داخلي (رشد توليد و رشد نقدينگي) و خارجي (رشد نرخ ارز و رشد شاخص بهاي کالاها و خدمات وارداتي) بر تورم ايران را با بکارگيري الگوي خودرگرسيون برداري طي سال هاي (1386-1352) مورد مطالعه قرار داديم. بر اساس اين نتايج به اين نتيجه رسيديم که رابطه بين رشد توليد و تورم منفي و رابطه بين رشد نقدينگي و رشد نرخ ارز و نيز رشد شاخص بهاي کالاها و خدمات وارداتي با تورم مثبت مي باشد. همچنين، نتايج اين تحقيق حاکي از آن است که توليد در وقفه دوم اثر منفي بيشتري بر تورم نسبت به اثر مثبت عرضه پول بر تورم در وقفه دوم دارد با اين حال اثر عرضه پول بر تورم در وقفه دوم از ساير متغيرهاي الگو بيشتر است. بررسي نتايج توابع عکس العمل آني نيز مويد نتايج فوق مي باشد، يعني تمام متغيرها داراي علامت هايي مطابق تئوري هاي اقتصادي مي باشند، بطوري که با افزايش رشد توليد به اندازه يک انحراف معيار تورم کاهش مي يابد و همچنين با افزايش ساير عوامل موجود تورم نيز افزايش مي يابد. آزمون عليت گرانجر به منظور بررسي رابطه علي بين متغيرهاي مربوطه و تورم انجام گرفت که نتايج حاکي از رابطه علي يک طرفه اي از سوي سه متغير نرخ رشد، توليد نرخ رشد نقدينگي و نرخ رشد شاخص بهاي کالاها و خدمات وارداتي به سمت تورم مي باشد، درحالي که بر اساس نتايج اين آزمون نرخ رشد ارز شاخص بهاي کالاها و خدمات وارداتي را متاثر مي کند و اثر آن از اين طريق بر تورم ظاهر مي گردد. در نهايت، بر اساس نتايج جدول تجزيه واريانس مي توان به اين نتيجه ضمني رسيد که در بلندمدت رشد توليد و رشد نقدينگي به ترتيب بيشترين سهم در درصد توضيح دهندگي تورم را دارند و نيز رشد نرخ ارز نيز در کوتاه مدت از عواملي است که در دوره اي بسيار کوتاه مدت سهم زيادي در توضيح دهندگي تورم (بعد از خود تورم) در ايران دارد. اين در حالي است که بلافاصله رشد توليد سهم خود را از درصد توضيح دهندگي تورم افزايش داده، بطوري که در ميان مدت بر رشد نرخ ارز پيشي مي گيرد.