زمينه و هدف: بيماري ام اس شايع ترين بيماري ناتوان كننده بالغين جوان است كه به علت فرايند التهابي دميلينه كننده سيستم عصبي مركزي اتفاق مي افتد. از مهمترين علائم آن خستگي و افسردگي مي باشد كه در واقع كاركرد و توانايي زندگي كردن بيماران را كاهش مي دهد. مصرف داروها با عوارض بسياري همراه مي باشد از روش هاي کم عارضه مي توان به خنده درماني اشاره نمود. هدف از اين مطالعه تعيين تاثير خنده درماني بر خستگي و افسردگي بيماران مبتلا به ام اس مراجعه كننده به انجمن ام اس ايران مي باشد.
مواد و روش ها: اين پژوهش يك مطالعه كارآزمايي باليني يك گروهي قبل و بعد است. جامعه پژوهش بيماران مبتلا به ام اس مراجعه كننده به انجمن ام اس ايران مي باشد كه بر اساس ويژگي هاي واحدهاي مورد نظر 30 نفر از آنان به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده ها پرسشنامه اي مشتمل بر چهاربخش: مشخصات جمعيت شناسي، اطلاعات مربوط به بيماري، مقياس شدت خستگي (Fatigue Severity Scale) FSS و سياهه افسردگي بک Beck Depression Inventory)) تنظيم شده است. اعتبار ابزارها به روش اعتبار محتوا و پايايي به روش آزمون مجدد، تعيين شد. مداخله شامل خنده درماني 3 بار در هفته به مدت 30 دقيقه طي 12 هفته در طي ساعات روز توسط CD بود. مقياس ها توسط بيماران قبل و بعد از مداخله تكميل گرديد. سپس با استفاده از آزمون هاي آماري توصيفي و استنباطي و نرم افزار اس پي اس اس 14 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.
يافته ها: نتايج نشان داد كه اکثريت زنان مبتلا به ام اس در گروه سني 21 تا 30 سال قرار داشتند و خستگي را مهم ترين علائم ناتوان کننده بيماري ذکر کرده اند. ميانگين شدت خستگي بعد از خنده درماني 3.56 واحد و ميانگين امتياز شدت افسردگي بعد از خنده درماني 6.967 واحد کاهش يافته است و مشخص گرديد ميانگين شدت خستگي و افسردگي واحدهاي مورد پژوهش بعد از خنده درماني کاهش معناداري از نظر آماري داشته است.
نتيجه گيري: اين مطالعه نشان داد خنده درماني باعث کاهش خستگي و افسردگي بيماران مبتلا به ام اس شده است. استفاده از خنده به عنوان يك روش ساده، كم هزينه و غير تهاجمي، مي تواند براي اين بيماران به کار رود.