بررسي مداخله در ساماندهي بافت هاي فرسوده و ناکارآمد شهري با رويکرد ترکيبي (نمونه موردي: محله زينبيه زنجان)

بافت فرسوده، به مفهوم فرسودگي كالبدي و اجتماعي، محصول تاثير و تاثر متقابل فرايندهاي اجتماعي و فضاي جغرافيايي است. بدين سبب موضوع بهسازي و نوسازي بافت هاي فرسوده شهري، همواره يكي از مسائل و چالشهاي شهرهاي امروزي است، كه انديشمندان حوزه هاي مختلف و مديران شهري را به حيطه تلاش در جهت بهسازي و نوسازي آن كشانده است. در اين راستا رويكردهاي مختلفي چون بازسازي، بهسازي، نوسازي، توانمندسازي و ... در چند دهه اخير مطرح شده و مورد آزمون قرار گرفته است. اين اقدامات در ايران بصورت پراکنده و گاها متناقض با ويژگي هاي بافت شکل گرفته که همين عامل دريده شدن بافت اجتماعي و فرهنگي را سبب ساز شده است. اين امر نتيجه نگاه صرفا کارکردگرا و اقتصادي و ضعف نگرش فرهنگ گرا (سنت گرا) و لحاظ نکردن مشارکت مردم در فرايند مداخله بافت هاي فرسوده است. اين مقاله با استفاده از روش توصيفي-تبيني ابتدا مفاهيم و تعاريف مربوط به بافت فرسوده و شيوه هاي مداخله در آن پرداخته و سپس با مطالعه محدوده موردي يعني محله زينبيه شهر زنجان لزوم استفاده از نگرش تلفيقي کارکردگرا و فرهنگ گرا پرداخته است. گردآوري داده ها در اين تحقيق کتابخانه اي و ميداني است که در روش ميداني، با استفاده ار روش نمونه گيري کوچران 100 نمونه پرسشنامه به شيوه تصادفي از ساکنين بافت تکميل و در نرم افزار SPSS پياده شد. سپس با استفاده از تحليل آمار خي دو c² و تي تست(t-test)  تجزيه و تحيلل داده ها و آزمون فرضيات انجام گرفت. نتايج حاصل نشان دهنده آن است که استفاده از رويکرد ترکيبي با تلفيق رويکرد کارکردگرا (اقتصاد محور) و فرهنگ گرا (سنت گرا) با هدف ارتقا ارزش زمين و بهروه وري از آن و حفظ هويت و عناصر فرهنگي و اجتماعي بافت فرسوده مناسب ترين شيوه مداخله در بافت هاي فرسوده است. به طوري که هم منافع رويکرد کارکردگرا و هم مزاياي رويکرد فرهنگ گرا تضمين مي شود.