درآمدي بر ادب حماسي و پهلواني کردي با تکيه بر شاهنامه کردي

مقاله حاضر با کاوش چند سويه، سعي در تعريف و تحديد منظومه هايي حماسي و پهلواني را دارد که عموما زير نام شاهنامه کردي شناخته شده اند؛ منظومه هايي که ريشه در اسطوره دارند و در بر دارنده باورها و پنداشته هاي جمعي زاگرس نشينان از بن تاريخ تاکنون هستند. طرح تفاوت بن مايه هاي اسطوره اي در غرب و شرق ايران، محقق را به کاوش در انديشه و جهان بيني شاهنامه کردي واداشته است. نتيجه آن به دست آمدن يک طبقه بندي است که تا حدودي به اصالت سنجي قياسي شاهنامه کردي در تناسب با شاهنامه فردوسي کمک مي کند. سپس به ساختار وزني و زباني منظومه هاي کردي اشاره و سعي شده است با ارائه نمونه هايي به تبيين مفهوم زبان ادبي کردي-گوراني- بپردازيم. بحث سرچشمه هاي روايت شاهنامه کردي منجر به ورود به بحث در فرهنگ و ادب شفاهي شده است. در اين بخش به چگونگي ظهور دست نويس ها در ميان شاهنامه خوانان و شيوه هاي اجراي نقل پرداخته ايم. در پايان به اين نتيجه رسيده ايم که شاهنامه کردي متني اصيل و متعلق به حوزه فرهنگي زاگرس است که بر اثر قرار نگرفتن در گفتمان رسمي ادبي کشور و به تاثير از تنوع شديد فرق مذهبي پس از اسلام و آيين هاي به جامانده کهن ايراني اين سرزمين، دست خوش دگرگوني و دگرديسي شده است