مقدمه: هيپرآلژزي يكي از علايم مهم نوروپاتي ديابتي است كه از شكايات باليني افراد مبتلا محسوب مي شود و نحوه زندگي اين افراد را تحت تاثير قرار مي دهد. تعديل درد در اين افراد از اهميت زيادي برخوردار است، از اين رو، در اين مطالعه اثر آنالژزيك عصاره آبي برگ گشنيز در موش هاي صحرايي نر كه با استرپتوزوتوسين (STZ) در آنها ديابت قندي ايجاد شده بود، با استفاده از آزمون فرمالين در دو فاز حاد و مزمن بررسي شد.
مواد و روش ها: در اين تحقيق، از موشهاي صحرايي نر نژاد ويستار در محدوده وزني 350-250 گرم استفاده شد. موش ها به طور تصادفي به سه گروه شاهد، گروه ديابتي و گروه ديابتي درمان شده با عصاره آبي برگ گشنيز تقسيم شدند. براي القاي ديابت در حيوانات از داروي استرپتوزوتوسين (STZ) به صورت تك دوز به ميزان 60mg/kg استفاده گرديد. پس از گذشت يك ماه، آزمون فرمالين روي تمام موش ها انجام گرفت.
يافته ها: نتايج به دست آمده از آزمون فرمالين نشان داد كه ميزان درد در موش هاي ديابتي پس از گذشت يك ماه در اينتروال دوم از فاز حاد آزمون فرمالين (فاصله زماني 10-5) افزايش معني داري (P<0.001) نسبت به گروه شاهد نشان مي دهد (افزايش76%). درحالي كه تفاوت موجود بين دو گروه شاهد و دريافت كننده عصاره آبي برگ گشنيز در همين فاصله زماني كمتر معني دار (P<0.05) است. با وجود اين، ميزان درد در موش هاي ديابتي دريافت كننده عصاره در دو فاز حاد و مزمن آزمون فرمالين هيچ گونه تفاوت معني داري نسبت به هم نشان نداد.
نتيجه گيري: نتايج تحقيق حاضر نشان داد كه تجويز عصاره آبي برگ گشنيز به ميزان 100mg/kg به مدت يك ماه به موش هاي ديابتي كاهش معني داري در ميزان گلوكز خون و ميزان احساس درد در مراحل حاد و مزمن آزمون فرمالين به وجود نمي آورد.