سابقه و هدف: هپاتيت اتوايميون يك بيماري مزمن كبدي است كه اگر زود تشخيص داده نشود و صحيح درمان نگردد در اكثر موارد منجر به ايجاد سيروز، نارسايي كبدي و مرگ بيمار خواهد شد. در مورد تنوع علايم باليني، نوع و نحوه پاسخ به درمان اين بيماري در ايران اطلاعات جامعي وجود ندارد. هدف از انجام اين مطالعه توصيفي كه بر روي پرونده 31 بيمار مبتلا به هپاتيت اتوايميون مراجعه كننده به بيمارستانهاي آيت اله طالقاني و دي در شهر تهران انجام گرفته است، بررسي مواد فوق الذكر در نزد گروهي از بيماران ايراني مي باشد.
مواد و روشها: پرونده هاي بيماران در دو بيمارستان فوق بين سالهاي 1378-80 به روش گذشته نگر بررسي شد. بيماران بر اساس معيارهاي بين المللي گروه هپاتيت اتوايميون وارد مطالعه شدند. امتياز بالاي 15 به عنوان تشخيص قطعي در نظر گرفته شد. اطلاعات مورد نظر شامل اطلاعات دموگرافيك، شرح حال، معاينه فيزيكي، بررسي عملكرد كبد، الكتروفورز، تستهاي سرولوژي، پاتولوژي، نوع و نحوه پاسخ به درمان جهت آناليز آماري مورد استفاده قرار گرفت.
يافته ها: بيماران مورد بررسي شامل 22 زن و 9 مرد با ميانگين سني (± انحراف معيار) 2±34 سال بودند. شايعترين علايم باليني خستگي، زردي و اختلال قاعدگي (در خانمها) بود. از بين اتو آنتي باديها ASMA در 54.8% و ANA در 38% موارد مثبت بود. بيوپسي كبد در 22 بيمار انجام شد كه 6 نفر شواهد سيروز را در پاتولوژي نشان دادند. در بين بيماران غير سيروزي، متوسط grade عدد 6.5 و متوسط stage عدد 3 بود. بيشترين رژيم درماني مورد استفاده پردنيزولون بعلاوه ايموران بوده است. پاسخ درماني بر اساس علايم باليني، AST، گاماگلوبولين و فعاليت هيستولوژي در نظر گرفته شد. متوسط مدت زمان لازم براي بدست آوردن پاسخ كامل يك سال و محدوده آن بين 12 و 24 ماه متغير بود. شروع پاسخ به درمان و مدت زمان ايجاد remission در بيماران سيروزي طولانيتر از بيماران هپاتيت اتوايميون بدون سيروز بود.
نتيجه گيري و توصيه ها: با توجه به بررسيهاي اپيدميولوژيك ديگر به نظر مي رسد بيماران مبتلا به اين عارضه در كشور ما از نظر مشخصات سني و جنسي، علايم باليني و نحوه پاسخ به درمان مشابه ساير كشورها مي باشند. از نظر معيارهاي سرولوژي در كشور ما با ساير كشورها تفاوت قابل توجه وجود داشته است كه به نظر مي رسد مربوط به اشكالات تكنيكي آزمايشهاي ما و عدم وجود كيتهاي مورد نياز است. كاهش موفقيت در درمان بيماران سيروزي نسبت به افراد بدون سيروز نقش تشخيص زودرس هپاتيت اتوايميون را يادآوري مي نمايد.